. در دهه های اخیر جامعه ما دستخوش تغییرات بسیاری شده و تربیت کودکان برای #والدین بسیار دشوارتر از نسل های گذشته گردیده، زیرا خانواده های گسترده - که در آن چندین نسل یعنی #پدربزرگ، #مادربزرگ، #فرزندان و #نوه ها در کنار هم زندگی می کردند - جای خود را به خانواده کوچک (هسته ای) داده اند که فقط پدر، مادر و فرزندان در کنار هم حضور دارند. از این رو تعداد افرادی که از کودکان مراقبت می کردند، کاهش یافته است. به علاوه مسئله #مادران_شاغل - که در نسل های گذشته کمتر وجود داشت - مشکلات مربوط به #تربیت_کودک را افزایش می دهد. در گذشته تعداد بچه ها بیش تر از امروز بود و این موضوع علاوه بر آن که باعث می شد کودکان همبازی های بسیاری داشته باشند، بر گرمای عاطفی خانواده نیز می افزود و افراد می آموختند، هر چه دارند با یکدیگر تقسیم کنند. در نهایت کودکان کم تر محور خانواده می شدند، از سوی دیگر امکانات و منابع خانواده نیز بین چند فرزند تقسیم می شد. اگرچه امروزه تعداد فرزندان در خانواده ها کم تر است و امکانات موجود صرف یک یا دو بچه می شود اما آن ها کمبود #همبازی دارند، تنها تر از قبل هستند، در فضای تنگ و کوچک آپارتمان ها زندگی می کنند و گاهی نیز تمرکز و توجه بیش از حد والدین، آن ها را به کودکانی پر توقع و لوس مبدل می سازد. علاوه بر این گسترش سریع #فناوری های روز مانند #تلویزیون، #رایانه و #اینترنت، والدین را با #چالش های جدی و جدید تری مواجه کرده است. #مادر_کافی

کودکان سه تا پنج ساله تفاوتی بین #واقعیت و #تخیل قایل نیستند. از نظر آنان هرچه به ذهنشان خطور کند واقعی است. دقت کنید؛ در حدود چهار سالگی به احتمال زیاد متوجه وجود یک #دوست_خیالی می‌شوید که مدتی هم با شما زندگی خواهد کرد. این دوست خیالی سلیقه‌اش همانند فرزندتان است یعنی هرچه کودک شما دوست دارد، مورد علاقه دوست خیالی هم می‌باشد و هرچه فرزندتان نمی‌پسندد، دوست خیالیش هم دوست ندارد. وقتی او مرتکب اشتباهی می‌شود این اشتباه را به گردن دوست خیالی می‌اندازد. به شکلی که تصور می‌کند، این دوست خیالی بوده که مرتکب این خطا شده است. وقتی با این دوست خیالی آشنا شدید به هیچ‌ وجه تصوّر نکنید کودکتان #دروغ گفتن را یاد گرفته است بلکه این مرحله‌ای طبیعی از مراحل #رشد و تکامل وی می‌باشد که نشان‌دهنده غلبه بیش‌تر تخیل و تصور بر ذهن اوست. بنابراین در نظر داشته باشید بدون آنکه این تصوّر و احساس‌ها را - که برای فرزندتان واقعی هستند - #انکار کنید یا به #تمسخر بگیرید، باید با نرمی و به تدریج تفاوت واقعیّت با مسایل غیر واقعی را برای وی بازگو کنید. به او یاد بدهید که #راستگویی بهتر از #دروغگویی است؛ هر کس باید مسئولیت کارهای خود را بر عهده بگیرد و نباید کارهای نادرست خود را به گردن دیگران بیندازد حتّی اگر این دیگران خیالی باشند. دوست‌یابی یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های دوران #پیش‌_دبستانی و نوپایی این است که کودک سه تا پنج ساله بتدریج توانایی بازی کردن با بچّه‌های دیگر را به‌دست می‌آورد. #کودک_نوپا شاید مدت کوتاهی با رضایت‌ خاطر در کنار بچه‌های دیگر #بازی‌ کند یا بازیشان را تماشا کند امّا با آن‌ها بازی نمی‌کند بلکه همچنان در #رویا و دنیای خودش غرق است. برای فرزند نوپای شما همراهی و #مشارکت بی‌معناست امّا در دوره پیش‌دبستانی از همراهی و بازی کردن با بچّه‌های دیگر لذت می‌برد. همین بازی کردن کودک با بچه‌های دیگر فرصت خوبی برای انجام برخی از کارها را به شما می‌دهد. کودکان بتدریج در حدود چهار سالگی متوجه می‌شوند؛ دیگران نیز احساس‌هایی مشابه آنان دارند پس با بچه‌های دیگر با ملایمت بیش‌تری رفتار می‌کنند و با مشارکت و همراهی بیش‌تری با آنان بازی خواهند کرد. بدون تردید کودک پنج ساله با نوزاد متفاوت است زیرا نوزاد از وجود خود آگاه نیست و حتی مادر را فردی جدا از خود نمی‌داند ولی بچه پنج ساله می‌داند بجز خودش دیگران هم در زندگی او نقش دارند و به احساس‌های آنان توجه نشان می‌دهد. به‌ یاد داشته باشید؛ کودکان در پنج سالگی #قواعد و #قوانین را درک و از آن‌ها پیروی می‌کنند، معنای نوبت را می‌فهمند. تا حدودی رفتار خود را کنترل می‌نمایند. پیشاپیش نتیجه هر کاری را می‌دانند و بخوبی می‌توانند معنای #توضیح و #استدلال‌های شما را بفهمند. به این ترتیب تا پنج سالگی راه بسیار درازی طی شده و البته راه طولانی تری برای تربیت آنان باقی مانده است. #مادر_کافی

امکان ندارد که فرزند شما دوران نوپایی را پشت سر بگذارد اما یکی از آن نمایش‌هایی را که به‌طور معمول روی زمین اجرا می‌شود و به آن #نحسی می‌گویيم برایتان اجرا نکند. البته بعضی از آن‌ها استعداد بیش‌تری در این زمینه دارند و زودتر #نحس می‌شوند! وقتی #کودک_نوپا با واقعیت دنیای بیرون مواجه می‌شود - که هميشه به خواسته‌هایش پاسخ مثبت داده نمی‌شود و شرایط به دلخواه او تغییر نمی‌کند - شروع به نحسی می‌نماید. عوامل بسیاری بر نحسی فرزند نوپای شما موثرند امّا همواره علّت اصلی آن، نوعی احساس #درماندگی ناشی از عدم توانایی کافی برای انجام امور مربوط به خودش، شرایطی که مطابق میلش نیست و يا به طور کلی کاهش تحّمل عاطفی وی است. به هر حال علت این مسئله هرچه باشد، به محض فعال شدن چاشنی، #انفجار صورت می‌گيرد. نحسی کودک حتی در خانه برای والدین امری بسیار ناخوشایند است. حال تصوّر کنید اگر این مسئله در مغازه، ماشین، خیابان، خانه دیگران و یا به‌ طور کلی خارج از منزل اتفاق بیفتد تا چه اندازه پدر و مادر را خجالت‌زده می‌نماید، ولی باید منطقی برخورد کنید تا از جنجال‌های آینده جلوگیری شود. به‌یاد داشته باشید؛ شما می‌توانید احساس درماندگی کودک نوپایتان را کاهش دهید اما هرگز از بند آن به‌طور کامل رها نخواهید شد زیرا نحسی بخشی از فرآیند یادگیری اوست. با استفاده از شیوه‌های ذکر شده در این کتاب، گاهی اوقات می‌توانید از نحسی کودک جلوگیری کنید ولی باید بدانید این کار هميشه میسر نیست. فراموش نکنید؛ زمانی که فرزندتان نحسی می‌کند، به هیچ وجه نباید خود را درگیر او کنید زیرا اگر درگیر نحسی کودکتان شوید و به او توجه نشان دهید؛ در واقع به وی ثابت کرده‌اید که نحسی، در جلب توجه شما موثر است و باید از آن به بعد منتظر باشید تا این نمایش بارها و بارها تکرار شود. ممکن است کودک در هنگام نحسی و درست در زمانی که از شدت #خشم در حال انفجار است و به قول معروف دیگر به هیچ چیز توجه نمی‌کند، با کارهایش موجبات #ترس خود و در نهایت والدینش را فراهم سازد زیرا در این مواقع برخی از آنان به این سو و آن سو می‌دوند، #جیغ می‌کشند، روی زمین می‌نشینند يا می‌خوابند و پا یا #مشت بر زمین می‌کوبند و برخی دیگر نیز سر خود را به شما و اثاثیه منزل می‌کوبند. #مادر_کافی

از هر فرصتی برای #استراحت استفاده نموده و وقتی نوزادتان به #خواب می‌رود، شما هم استراحت نمایید. چرخ امور منزل را در حرکت نگاه دارید اما انتظار رعایت #نظم و ترتیب کامل را نداشته باشید. از #همسر، دوستان، مادر و هر کس دیگری که می‌تواند در کارهایی همچون #آشپزی، #خرید، #شستشو و غیره به شما کمک کند، یاری بخواهید. به‌طور حتم برای همسر و فرزندان دیگر خود وقت مشخصی را در نظر بگیرید تا رنجش و حسادتی ایجاد نشود. از دیگران برای انجام امور مربوط به کودک مثل #استحمام، تعویض #پوشک و شستشوی لباس‌ها، یاری و کمک بگیرید. خودتان را از یاد نبرید. به ظاهرتان رسیدگی, موها را مرتب، لباس‌ها را #آراسته و صورت خود را #آرایش نمایید. #مادر_کافی

وقت اختصاصی برای همه اعضای خانواده - حتی خود شما - از اهميت فراوانی برخوردار است. علاوه بر آن آگاه باشید که #قصه گفتن و در #آغوش کشیدن کودک، روش های مناسبی برای آرام کردن او به شمار می آیند. به دلیل آنکه #توجه، ترکیبی از تأیید کلامی و غیر کلامی است، اعضای خانواده باید از طریق گفتار و رفتار به یکدیگر اطمینان خاطر بدهند که برای همدیگر مهم و دوست داشتنی هستند و این قانون فقط شامل حال کودکان نمی شود بلکه در مورد شما و همسرتان نیز صادق است. #مادر_کافی

اغلب والدین از اینکه کودکشان #لوس شود در هراسند امّا باید بدانید - برخلاف گفته‌های اطرافیان - در شش ماه اول زندگی، هیچ نوزادی توانایی کنترل و تسلط بر والدینش را ندارد. هر چند که کودک بلافاصله این موضوع را نیز فرا خواهد گرفت. بنابراین اگر در طی ماه‌های اول به #گریه نوزادتان واکنش نشان دهید، او را #لوس نمی‌کنید بلکه طعم گرمای #محبّت_مادرانه را به او می‌چشانید و به وی اطمینان خاطر می‌دهید که هميشه و هر وقت که به شما 'نیازمند باشد، نیازش را برآورده خواهید کرد. انتظار نداشته باشید؛ اگر هنگام گریه نوزاد - در چهار ماه اول زندگی - به جای توجه و برآورده کردن نیازهایش، او را به حال خود رها کنید تا حسابی گریه کند، یاد می‌گیرد برای رفع نیازهای آتی خود اندکی صبور بوده یا اينکه به جای گریه کردن ساکت باشد و بخوابد؛ بلکه با این کار به بچه پیام می‌دهید که هیچ کس به وی و نیازهایش اهمیتی نمی‌دهد و گریه کردن - تنها کاری که از دستش برمی‌آید - نیز بی‌فایده است. همان طور که نگرانی از لوس شدن کودک در ماه‌های نخست به‌ طور کامل بی‌مورد است. تلاش برای آموزش #نظم به آن‌ها نیز در طی این دوران کاری بیهوده بوده و در تربیت آنان نقشی نخواهد داشت. البته توجه داشته باشید؛ برقراری روالی مشخص برای شیرخوار اطمینان و آرامش‌خاطر به ارمغان می‌آورد، اگر چه در هفته‌های اوّل هیچ روال و قاعده‌ای را نمی‌توان برای #خوابیدن و #شیر_خوردن نوزاد در نظر گرفت اما پس از سه تا شش هفته می‌توانید تا حدودی زمان خواب یا #گرسنگی شیرخوار را پیش‌بینی کنید. اين نکته را هم در نظر داشته باشید که برای برقراری رویه‌ای مشخص, وقت خواب را پس از #شیردهی قرار دهید. به احتمال فراوان می‌توانید تا دو ماهگی برای شیر خوردن فرزندتان، نظم خاصی را در نظر بگیرید امّا در مورد خواب چنین کاری تا حدودی غیرممکن است. به هر حال اغلب نوزادان سه تا شش ماهه باید هر دو تا چهار ساعت یک‌بار شیر بخورند البته اگر نوزاد شما خوش‌ اشتها باشد، به‌ طور حتم به #شیر بیش‌تری نیاز دارد. در ضمن به‌ خاطر بسپارید که نوزادان در فاصله سه تا شش هفتگی نیز به شیر بیش‌تری نیاز خواهند داشت. #مادر_کافی