در این دوره، نوزاد همچنان به سرعت پیشرفت می‌کند و مهارت‌های جدیدی را در زمینه‌های حرکتی، اجتماعی و شناختی به دست می‌آورد. این ماه‌ها، زمان شروع استقلال بیشتر در حرکت و تعاملات اجتماعی است. ۱. مهارت‌های حرکتی پیشرفته‌تر نوزاد در این سن قادر است که ایستادن با کمک فرد بزرگتر را تمرین کند و ممکن است از تکیه‌گاه‌ها مانند مبلمان یا میز برای ایستادن استفاده کند. بسیاری از نوزادها شروع به حرکت با پا می‌کنند و می‌توانند بدون کمک به‌طور موقت ایستاده شوند، حتی اگر هنوز قادر به قدم زدن نباشند. برخی نوزادان ممکن است شروع به "راه رفتن" با حمایت از یک وسیله یا دست بزرگتر کنند. ۲. خزیدن و حرکت به جلو بیشتر نوزادها در این سن به‌طور فعال شروع به خزیدن می‌کنند. برخی ممکن است از شکم به جلو کشیده شوند، در حالی که دیگران ممکن است از زانوها و دست‌ها برای حرکت استفاده کنند. نوزاد ممکن است با سرعت بیشتری به اطراف حرکت کند و حتی شروع به جستجو برای کشف محیط کند. ۳. توانایی گرفتن و جا به جایی اشیاء نوزاد قادر است اشیاء را به‌طور هدفمند از دست یک به دست دیگر منتقل کند و آن‌ها را بیشتر بررسی می‌کند. دست‌ورزی‌های او پیچیده‌تر می‌شود و ممکن است اشیاء را در دستانش بچرخاند، فشار دهد یا حرکت دهد. مهارت‌های دست‌ورزی‌اش به‌طور قابل توجهی افزایش یافته و نوزاد می‌تواند اشیاء را از روی زمین بردارد. ۴. واکنش‌های اجتماعی و ایجاد پیوندهای عاطفی نوزاد به صورت فعال‌تر با افراد آشنا تعامل می‌کند. او ممکن است به چهره‌های آشنا لبخند بزند و نسبت به حضور آن‌ها هیجان نشان دهد. او قادر است با اشارات چهره و بدن احساسات خود را ابراز کند، و ممکن است از شما یا فرد دیگری درخواست توجه کند. نوزاد شروع به تمایز احساسات خود می‌کند، مثلاً ممکن است به شما واکنش نشان دهد وقتی از او دور می‌شوید یا در حال بازی کردن است. ۵. شروع به تکلم و تقلید نوزاد ممکن است شروع به تقلید صداها و کلمات ساده‌ای کند. او می‌تواند "بابا"، "ماما" یا صداهای مشابهی را بگوید (اگرچه هنوز معنای خاصی ندارد). نوزاد ممکن است با تغییرات در لحن صدا یا تقلید از حرکات شما واکنش نشان دهد و با شما به شکلی ساده صحبت کند. ۶. شناسایی افراد و اشیاء نوزاد قادر است چهره‌های آشنا را شناسایی کند و ممکن است به آن‌ها واکنش‌های خاصی نشان دهد. ممکن است وقتی شما وارد اتاق می‌شوید، هیجان‌زده شود. او همچنین ممکن است اشیاء خاصی را که قبلاً دیده است، شناسایی کند و به سمت آن‌ها حرکت کند. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ نوزاد را تشویق کنید تا بیشتر حرکت کند، برای مثال با قرار دادن اسباب‌بازی‌های جذاب در نزدیکی او، او را به خزیدن و حرکت بیشتر ترغیب کنید. محیط اطراف نوزاد را ایمن کنید تا او بتواند بدون نگرانی حرکت کند و محیط جدید را کشف کند. با نوزاد بیشتر صحبت کنید و به تقلید از صداهای ساده و کلمات بپردازید تا مهارت‌های زبانی‌اش تقویت شود. در بازی‌ها و تعاملات اجتماعی از احساسات و زبان بدن استفاده کنید تا نوزاد یاد بگیرد چگونه با دیگران ارتباط برقرار کند. در ماه‌های بعد (نه تا ده ماهگی)، نوزاد شروع به حرکت‌های مستقل‌تر خواهد کرد و مهارت‌های اجتماعی‌اش عمیق‌تر می‌شود. او به زودی شروع به کشف بیشتر دنیای اطراف خود و تکامل مهارت‌های حرکتی خود خواهد کرد!

در این مرحله، نوزاد بیشتر به سمت استقلال در حرکت و ارتباطات اجتماعی می‌رود. او شروع به کشف بیشتر دنیای اطراف خود می‌کند و توانایی‌های حرکتی و شناختی‌اش پیشرفت قابل توجهی خواهد داشت.   ۱. ایستادن به‌طور مستقل - نوزاد در این سن ممکن است به مدت کوتاهی بدون کمک ایستاده شود. برخی نوزادها ممکن است حتی شروع به ایستادن و حفظ تعادل خود برای چند ثانیه بدون هیچ تکیه‌گاهی کنند. - او ممکن است با حرکت دادن پاها و تلاش برای ایستادن از زانوها، به تدریج قدرت تعادل بیشتری پیدا کند.   ۲. شروع به قدم زدن با کمک - نوزاد ممکن است شروع به قدم زدن کند، ولی به کمک فرد بزرگ‌تر یا از طریق تکیه به مبل یا اسباب‌بازی‌ها. این قدم‌ها ممکن است شروع به تقویت مهارت‌های حرکتی او کند. - اگر در این مرحله از راه رفتن مستقل هنوز نوزاد قادر نیست، اما بسیاری از نوزادها شروع به تقویت عضلات پا و قدم زدن با کمک می‌کنند.   ۳. مهارت‌های دست‌ورزی پیشرفته‌تر - نوزاد ممکن است اشیاء را به‌طور هدفمند‌تر حرکت دهد، مثلا چیزی را از جای خود بردارد، درب یک ظرف را باز کند یا اسباب‌بازی‌ها را داخل و خارج یک جعبه قرار دهد. - همچنین او قادر به درک کاربردهای مختلف اشیاء خواهد بود و ممکن است بتواند از یک اسباب‌بازی برای اهداف مختلف استفاده کند (مثل ضربه زدن یا چرخاندن).   ۴. تعاملات اجتماعی و شناختی پیچیده‌تر - نوزاد به طور فعال‌تر با اطرافیان خود ارتباط برقرار می‌کند. او ممکن است در پاسخ به سوالات یا درخواست‌ها لبخند بزند یا واکنش‌های بدنی نشان دهد. - در این سن، نوزاد ممکن است شروع به شناسایی چهره‌های جدید و احساسات دیگران کند و در موقعیت‌های اجتماعی به آن‌ها واکنش نشان دهد.   ۵. شناسایی کلمات و پاسخ به دستورات - نوزاد به وضوح شروع به شناسایی کلمات می‌کند و ممکن است به دستورات ساده‌تری مانند "بیا اینجا" یا "دستت را بده" پاسخ دهد. - او ممکن است برخی از کلمات را تکرار کند و حتی در مواقع خاص مانند خواسته‌های خاص یا هنگام بازی، از کلمات خاصی استفاده کند.   ۶. افزایش مهارت‌های زبانی - نوزاد ممکن است در این سن شروع به تکمیل کلمات و جمله‌های کوتاه کند (مثل "ماما"، "بابا"، یا صداهای ساده مانند "آب"). - او به تقلید از صدای شما یا افراد دیگر ادامه خواهد داد و به نظر می‌رسد که از زبان و حرکات برای برقراری ارتباط استفاده می‌کند.   چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ - به نوزاد فرصت بدهید که بیشتر حرکت کند و دنیای اطراف خود را کشف کند. اسباب‌بازی‌ها و وسایل جذاب در نزدیکی او قرار دهید تا او را به حرکت و قدم زدن تشویق کنید. - تعاملات اجتماعی بیشتری با نوزاد انجام دهید. برای مثال، به او اجازه دهید در موقعیت‌های اجتماعی مختلف وارد شود و از واکنش‌های او در برابر دیگران حمایت کنید. - با نوزاد بیشتر صحبت کنید و از کلمات ساده برای برقراری ارتباط استفاده کنید. این به تقویت مهارت‌های زبانی او کمک می‌کند. - نوزاد را تشویق کنید که با بازی‌های تخیلی ساده ارتباط برقرار کند، مانند اینکه اشیاء یا اسباب‌بازی‌ها را در بازی‌های خود جا بدهد یا از آن‌ها به شیوه‌های مختلف استفاده کند.   در ماه‌های آینده (یازده تا دوازده ماهگی)، نوزاد نه تنها شروع به قدم زدن به طور مستقل خواهد کرد، بلکه ارتباطات زبانی و اجتماعی‌اش نیز پیچیده‌تر می‌شود. او به تدریج به دنیای خود آگاه‌تر و مستقل‌تر می‌شود!

در این دوره، نوزاد شروع به نشان دادن واکنش‌های پیچیده‌تری نسبت به دنیای اطرافش می‌کند. او بیشتر به خود و محیطش آگاه می‌شود و مهارت‌های اولیه‌اش به تدریج شکل می‌گیرد. ۱. تقویت ارتباط چشمی نوزاد در این سن قادر است مدت زمان بیشتری به چهره‌های آشنا نگاه کند و ممکن است به صورت موقت با شما ارتباط چشمی برقرار کند. این مهارت به نوزاد کمک می‌کند تا به تدریج افراد آشنا را شناسایی کند و پیوند عاطفی قوی‌تری با والدین خود ایجاد کند. ۲. واکنش‌های اجتماعی اولیه نوزاد شروع به پاسخ دادن به شما با صداها، حرکات و حتی تغییرات در وضعیت بدنش می‌کند. ممکن است هنگام شنیدن صدای شما، حرکت کند یا چشم‌هایش را به سمت شما بچرخاند. برخی نوزادها در این سن ممکن است اولین لبخند اجتماعی خود را تجربه کنند، اگرچه این لبخند ممکن است هنوز به طور عمدی نباشد. ۳. تقویت مهارت‌های مکیدن و بلعیدن نوزاد در این سن شروع به بهبود مهارت‌های مکیدن خود می‌کند. او می‌تواند بهتر از قبل شیر بخورد و روند بلعیدن را هماهنگ‌تر انجام دهد. این به نوزاد کمک می‌کند که تغذیه مؤثرتری داشته باشد و به رشد و افزایش وزنش ادامه دهد. ۴. پاسخ به صداهای آشنا نوزاد بیشتر به صداهای آشنا مانند صدای مادر یا پدر واکنش نشان می‌دهد و ممکن است سرش را به سمت منبع صدا بچرخاند. او به تدریج شروع به تشخیص صداهای خاص مانند صدای نام خود یا صدای آرام‌بخش می‌کند. ۵. تحرکات غیرارادی و کنترل‌شده نوزاد شروع به انجام حرکت‌های غیرارادی بیشتری می‌کند که بیشتر برای تقویت عضلات خود است. این حرکات می‌تواند شامل مشت کردن دست‌ها، خم کردن پاها و چرخاندن سر باشد. او ممکن است دست‌هایش را به سمت صورت خود حرکت دهد و با لمس صورتش، شروع به کاوش بیشتر بدن خود کند. ۶. تقویت خواب و بیداری نوزاد در این دوره به تدریج الگوهای خواب و بیداری خود را تنظیم می‌کند. او ممکن است مدت زمان بیشتری بیدار بماند و در طول روز دوره‌های کوتاه‌تری از خواب را تجربه کند. این مرحله برای تنظیم الگوهای خواب و ایجاد نظم در تغذیه نوزاد اهمیت دارد. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ با نوزاد ارتباط چشمی برقرار کنید و با او صحبت کنید تا مهارت‌های اجتماعی او تقویت شود. نوزاد را در محیطی آرام قرار دهید تا بتواند صداهای آشنا را تشخیص دهد و با آن‌ها واکنش نشان دهد. نوزاد را به آغوش بگیرید و با تماس پوستی بیشتر با او پیوند عاطفی عمیق‌تری ایجاد کنید. در هنگام تغذیه، نوزاد را در موقعیتی راحت قرار دهید تا او بتواند به راحتی از شیر بخورد و مهارت‌های مکیدن و بلعیدن خود را بهبود بخشد. در این دوره، نوزاد شروع به نشان دادن واکنش‌های اجتماعی اولیه و تقویت مهارت‌های حرکتی و ارتباطی خود می‌کند. این نشانه‌ای از آغاز ارتباط بیشتر او با دنیای اطرافش و شروع به ایجاد پایه‌های رشد آینده است.

در این دوره، نوزاد شروع به نشان دادن مهارت‌های جدیدی می‌کند که نشان‌دهنده رشد فیزیکی، اجتماعی و شناختی او است. او بیشتر با محیط خود درگیر می‌شود و تعاملاتش پیچیده‌تر می‌شود. ۱. قدرت بیشتر در کنترل سر و بدن نوزاد اکنون می‌تواند سر خود را در تمام موقعیت‌ها (حتی هنگام ایستادن یا نشستن با کمک) به راحتی نگه دارد. هنگام قرار گرفتن روی شکم، ممکن است بتواند شانه‌ها و سینه‌اش را از سطح زمین بلند کند. در حال حاضر، بیشتر بدن خود را کنترل می‌کند و حرکت دادن دست‌ها و پاها به راحتی انجام می‌شود. ۲. غان و غون‌های پیچیده‌تر و تلاش برای صحبت کردن نوزاد شروع به تولید صداهای طولانی‌تر و متنوع‌تری می‌کند و به نظر می‌رسد که در تلاش است تا با شما ارتباط برقرار کند. ممکن است شروع به تکرار برخی صداها کند (مثل "ماما" یا "بابا")، اگرچه این واژه‌ها هنوز مفهومی ندارند. نوزاد به صداهای شما بسیار حساس است و ممکن است به صداهای شما پاسخ دهد. ۳. دست‌ورزی و جابجایی اشیاء در این سن، نوزاد ممکن است اشیاء را از یک دست به دست دیگر جابجا کند. او شروع به درک رابطه بین دست‌ها و اشیاء می‌کند و ممکن است شروع به گرفتن اشیاء یا اسباب‌بازی‌ها کند. ممکن است دستانش را به سمت دهان ببرد و آن‌ها را بمکد. ۴. تعاملات اجتماعی و شناختن چهره‌ها نوزاد به وضوح به چهره‌های آشنا و صدای مادر و پدر واکنش نشان می‌دهد. ممکن است به چهره‌های غریبه نگاه کند و سپس سریعاً به والدین خود بازگردد. نوزاد بیشتر به صورت اجتماعی لبخند می‌زند و با نگاه کردن به دیگران واکنش نشان می‌دهد. ۵. دنبال کردن اشیاء با چشم و شروع به حرکت نوزاد می‌تواند اشیاء را نه فقط به طور مستقیم، بلکه با حرکت دادن سر به طرف آن‌ها دنبال کند. برخی نوزادان ممکن است شروع به غلتیدن از شکم به پشت یا بالعکس کنند. این دوره، شروع مرحله‌ای است که نوزاد به طور فعال‌تر با محیط اطرافش درگیر می‌شود. ۶. بهبود در هماهنگی چشم و دست نوزاد شروع به هماهنگ کردن حرکات چشم و دست می‌کند و می‌تواند هدفمندتر دست خود را برای گرفتن اشیاء دراز کند. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ نوزاد را به طور مرتب روی شکم قرار دهید تا عضلات گردن، شانه و پشت او تقویت شوند. با نوزاد زیاد حرف بزنید و سعی کنید به صداهای مختلف واکنش نشان دهید. اسباب‌بازی‌های نرم، رنگارنگ و جغجغه‌ای را در دسترس او قرار دهید تا مهارت‌های دست‌ورزی و هماهنگی چشم و دستش تقویت شود. نوزاد را تشویق کنید تا اشیاء را با دست بگیرد و آن‌ها را برای مدت کوتاهی در دست نگه دارد. در ماه‌های آینده (چهار تا پنج ماهگی)، نوزاد مهارت‌های بیشتری در حرکت و تعامل اجتماعی نشان خواهد داد!

در این دوره، نوزاد از مرحله نوزادی اولیه عبور کرده و حرکات و واکنش‌هایش کمی ارادی‌تر می‌شود. برخی از تغییرات مهم این دوره عبارتند از: ۱. پیشرفت در کنترل حرکات نوزاد می‌تواند برای مدت کوتاهی سر خود را هنگام قرار گرفتن روی شکم بالا نگه دارد. حرکات دست و پا کنترل‌شده‌تر می‌شود، اما هنوز هم حرکات غیرارادی وجود دارد. ۲. لبخند اجتماعی در حدود ۶ هفتگی، نوزاد شروع به لبخند زدن ارادی در پاسخ به چهره‌ها و صداهای آشنا می‌کند. ۳. بهبود در بینایی و تمرکز نوزاد می‌تواند اشیاء و چهره‌ها را از فاصله بیشتری ببیند و با چشمانش آن‌ها را دنبال کند. رنگ‌ها و تضادها را بهتر تشخیص می‌دهد. ۴. واکنش بیشتر به صداها نوزاد به صدای مادر و افراد آشنا واکنش بیشتری نشان می‌دهد. ممکن است سرش را به سمت صدا بچرخاند. ۵. افزایش توانایی‌های ارتباطی نوزاد شروع به غان و غون کردن و تولید صداهای ساده می‌کند. گریه‌هایش متنوع‌تر شده و ممکن است برای نیازهای مختلف (گرسنگی، خستگی، ناراحتی) گریه‌های متفاوتی داشته باشد. ۶. افزایش هوشیاری و ساعات بیداری نوزاد دوره‌های بیداری طولانی‌تری دارد و بیشتر با محیط خود تعامل می‌کند. خواب شبانه ممکن است کمی منظم‌تر شود، اما هنوز هم به دفعات شیر خوردن در شب نیاز دارد. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ زیاد با نوزاد صحبت کنید و برای او آواز بخوانید. نوزاد را روی شکم قرار دهید تا عضلات گردن و شانه‌هایش تقویت شوند. به چهره‌اش نگاه کنید و واکنش‌های او را تقلید کنید تا مهارت‌های اجتماعی‌اش رشد کند. این روند رشدی ادامه دارد و در ماه‌های بعدی، نوزاد مهارت‌های بیشتری به دست می‌آورد. در ماه بعدی (دو تا سه ماهگی) تغییرات بیشتری را مشاهده خواهید کرد!

در این دوره، نوزاد تعامل بیشتری با محیط دارد و حرکات و واکنش‌هایش هماهنگ‌تر می‌شود. او اکنون بیشتر آگاه است و شروع به ابراز هیجان و علاقه به اطرافش می‌کند. ۱. کنترل بهتر سر و بدن نوزاد می‌تواند سر خود را برای مدت طولانی‌تری بالا نگه دارد، به‌ویژه هنگام قرار گرفتن روی شکم. ممکن است هنگام بغل شدن، سر خود را کنترل کند و کمتر آن را به عقب بیندازد. ۲. هماهنگی بین چشم و دست نوزاد شروع به مشاهده دستان خود کرده و ممکن است دستانش را در دهان بگذارد. دست‌هایش را بیشتر باز نگه می‌دارد و تلاش می‌کند اشیاء را بگیرد، اگرچه هنوز کاملاً در این کار ماهر نیست. ۳. لبخند اجتماعی و پاسخ به تعاملات لبخندهای نوزاد بیشتر شده و به لبخند دیگران پاسخ می‌دهد. ممکن است به صداها و صحبت‌های شما با حرکات بدن یا تغییر حالات چهره واکنش نشان دهد. ۴. غان و غون و تلاش برای برقراری ارتباط نوزاد شروع به تولید صداهای بیشتر و متنوع‌تری مانند "آ"، "او" و "غا" می‌کند. ممکن است وقتی با او صحبت می‌کنید، صداهایی به عنوان پاسخ تولید کند. ۵. دنبال کردن اشیاء و افراد با چشم نوزاد اکنون می‌تواند چشمانش را راحت‌تر روی اشیاء در حال حرکت متمرکز کند. ممکن است شما را در اتاق دنبال کند و نگاهش را به چهره‌های آشنا بدوزد. ۶. افزایش قدرت لگد زدن و حرکت دادن بدن هنگام دراز کشیدن روی پشت، پاهایش را بیشتر حرکت می‌دهد و ممکن است لگد بزند. برخی نوزادان در این سن شروع به چرخیدن از شکم به پشت می‌کنند. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ نوزاد را روزانه برای مدت کوتاهی روی شکم قرار دهید تا عضلات گردنش تقویت شود. با او حرف بزنید، آواز بخوانید و صداهای مختلف را برایش تقلید کنید. اسباب‌بازی‌های رنگی و جغجغه‌های سبک را در دسترسش قرار دهید تا تحریک حسی بیشتری دریافت کند. وقتی با او صحبت می‌کنید، به چشمانش نگاه کنید تا مهارت‌های اجتماعی‌اش تقویت شود. در ماه آینده (سه تا چهار ماهگی)، نوزاد شروع به نشان دادن هیجان بیشتر و حرکات هماهنگ‌تری خواهد کرد!