هیچ فکر کردید چرا این همه جدل و بگو مگو بین شما و فرزندتان رخ می دهد؟ یکی از دلایلش را میگویم! او راست میگوید! شما #احساسات او را درک نمی کنید! به جای اینکه به او بقبولانید دارد اشتباه میکند و شلوغ بازی در می آورد، کمک کنید احساساتش را بشناسد و با او #همدلی کنید. قرار است برای تزریق #آمپول به #دکتر بروید. پس از تزریق کودکتان شروع به نق زدن می کند. و شما جملاتی از این قبیل تحویلش می دهید: - بیا بابا خودتو لوس نکن! یه آمپول هیچ کس و نکشته تا حالا! - ببین به خاطر هیچی چه داد و قالی راه انداختیا! - برادرت هم از این آمپولا زده و هیچ وقت مثل تو کولی بازی درنیاورده! و او جری تر می شود و احساس می کند شما هیچ نمی فهمید او چه می گوید، یا اتفاق دیگر این است که هر بار در پی هر اتفاق متکی به شماست تا بفهمد چه حسی باید داشته باشد. به جای این جملات، می توانید با جملات بهتری صرفا #همدلی خود را نشان دهید و بفهمانید درکش میکنید. یادتان باشد قرار نیست در احساساتش #اغراق کنید یا او را بچه ای #لوس بار بیاورید! - اینطور که به نظر میاد واقعا اذیت شدی. - حتما خیلی #دردناک بوده برات! می تونم بفهمم چه حالی داری. - اوه منم تجربش کردم! چنان دردیه که خدا نصیب دشمن نکنه. شرط می بندم وقتی این آمپولا تموم شن حسابی خوشحال میشی.

زمانی که #ادبیات شما با #کودک اتهام و سرزنش باشد، جدال ها ادامه خواهد داشت: "دوباره که جای انگشتای کثیفت روی دره!؟ آخه چرا این کارو میکنی؟ نمی تونی یه کار و درست انجام بدی؟ چندبار باید بگم از دستگیره استفاده کنی؟ عیب تو اینه که اصلا حرف گوش نمیدی! ..." احساسی که بچه ها نسبت به این رفتار دارند به گفته خودشان، از این قبیل است : "- خب خوبه! در خیلی مهمتر از منه! - بهش #دروغ میگم! میگم که کار من نیست! - تو دلم حسابی بهش میخندم! - دلم میخواد تو دلم بهش فحش بدم! - میگی گوش نمیدم دیگه؟ باشه پس منم گوش نمیدم! "

آنچه #كودكان را بيش از #تنبيه بدني آزار مي‌دهد، تنبيه_رواني است. به كار بردن كلماتي كه به سرعت از دهان خارج مي‌شود، چنان اثر مخربي در #شخصيت كودك به جا مي‌گذارد كه آثار آن به صورت صدمات عاطفي و عدم اعتماد به نفس در كودك بروز مي‌كنند. روانشناسان معتقدند : جملات گزنده به عزت نفس كودك آسيب مي‌رساند و موجب تخريب #رشد شخصيتي او مي‌شود. به كار بردن الفاظ منفي همچون : «بد، شلوغ، كثيف، لوس، خراب كار، بي ادب»، نه تنها اعتماد به نفس كودك را كاهش مي‌دهد، بلكه او را به سمتي كه او را با آن نام يا #لقب خوانده‌ايم مي‌كشاند. يكي از نيازهاي اساسي انسان، مورد توجه قرار گرفتن است. كودكان نيز نياز به توجه دارند و تمايل دارند اين نياز از سوي #والدين برطرف شود، اما گهگاه ديده مي‌شود كه برخي از والدين، با روش هاي مختلف، نه تنها اين نياز را در جهت مثبت برطرف نمي‌كنند، بلكه با روش هاي غلط و توجه به موارد منفي موجب بروز رفتارهاي منفي در كودك شده، او را به سوي ايجاد عدم اعتماد به نفس، بروز رفتارهاي منفي سوق مي‌دهند. از جمله اين رفتارها و روش هاي غلط مي‌توان به روش ها و تنبيه‌هاي رواني اشاره كرد. تنبيه‌هاي رواني مثل : #مقايسه كودك با فرزندان خانواده يا ديگران، سپر بلا قرار دادن كودك بابت مشكلات رفتاري والدين، (تو من را عصباني مي‌كني، تو من را مريض كردي ) عدم پذيرش (كاش هيچ وقت به دنيا نمي‌آمدي ) ، منفي‌گرایی يا پيش‌داوري منفي (تو هيچ وقت به هيچ كجا نمي رسي! ). با اين تنبيه‌هاي رواني، توانايي ها و نقاط مثبت كودك به فراموشي سپرده مي‌شود و كم كم نقاط منفي جايگزين شده، به صورت پر رنگ تر خود را نشان مي‌دهد. بنابراين ضروري است جهت ارتباط صحيح با آنان ارتباط عاطفي برقرار كنيم و با توقعي در حد توان و سن آنان، تنبيه رواني براي آنان ايجاد نكنيم و آن ها را به اين وسيله نيازاريم. كودكان كاملاً متكي به واكنش والدين هستند كه بفهمند آيا خوبند يا بد؟ باهوش هستند يا كم هوش؟ دوست داشتني هستند يا غير قابل تحمل؟ كودك به واكنش ها پاسخ مي‌دهد و سعي مي‌كند مطابق آنچه ديده، رفتار كند. الفاظ والدين كودك را به سمت آنچه از زبان آن ها بيان شده مي‌كشاند، به اين ترتيب در بسياري از موارد اعتماد به نفس خود را از دست داده و شخصيت شان تخريب مي‌شود. والدين بايد بدانند كه كودكان نيازمند #توجه و #عشق بدون قيد و شرط هستند. والدين با توجه به موقعيت، ابراز #محبت كلامي و غيركلامي، #نوازش كودك، در #آغوش كشيدن او، تلقين‌هاي مثبت، توجه به موارد مثبت رفتاري و شخصيتي و دوري از #انتقاد هاي منفي و عيب جويي، بايد آنان را در شكل گيري يك شخصيت #سالم ياري دهند.

1. آنچه را می بینید #توصیف کنید: " صد بار بهت گفتم چراغ حمام و روشن نذاری ولی تو اصلا حرف سرت نمیشه! " به جای این، صرفا بگویید: " مثل اینکه چراغ حمام هنوز روشن مونده! " یا به جای: " زود باش اون تلفن و بده به من و قطعش کن تا بیشتر عصبانیم نکردی! " صرفا بگویید: "ما یه تلفن بیسیم بیشتر نداریم و من باید همین الان یه زنگ بزنم، به نظرت چیکار کنی تا بهم کمک کرده باشی؟!" 2. #اطلاعات را در اختیار کودکتان قرار دهید. می‌توانید با یک توضیح یک خطی خیلی از جدل‌ها را خاتمه دهید. به جای اینکه توضیح دهید او چقدر بی‌ #مسئولیت است و شما را #عذاب می‌دهد، فقط بگویید #پیامد کارش چیست. وقتی اطلاعات در اختیار کودکتان قرار می دهید معمولا او خودش متوجه می شود چه کار باید بکند. " کی باز #شیر خورده و بطریشو همینجا ول کرده؟ واقعا بی مسئولیتین. همیشه منو حرص می دین!» به جای این همه #تشر و #توبیخ صرفا بگویید: " شیر وقتی بیرون #یخچال بمونه #ترش می شه! " حتی اگر در لحظه به حرف شما توجهی نکند، در رفتار های بعدی او تاثیرگذار خواهد بود. علاوه بر آن از یک کشکمش فرسوده کننده جلوگیری می‌کند و شما را با فرزندتان مقابل هم قرار نمی‌دهد. این گونه جملات فقط حس لجبازی او را برمی‌انگیزد. ولی اگر کاملا خنثی برخورد کنید تاثیر بیشتری را خواهید دید. 3. درباره احساسات و عواطفتان با او صحبت کنید: به جای اینکه درباره #منش و #شخصیت کودک، تعبیر و #تفسیر به عمل آورید، درباره احساسات خودتان #صادقانه با او حرف بزنید. بچه ها #صداقت را حس می کنند و در برابر آن موضعی ندارند. "وای عین این بچه های نق نقو هی آستین منو نکش اعصابم و خورد کردی!" به جای این خیلی صادقانه می توان گفت: "می دونی وقتی هی آستین منو می کشی من حس خوبی ندارم!" یا مثلا به جای اینکه بگویید: "یعنی چی تو رو هم باید با خودم ببرم؟ خیلی لوس و پر توقع شدی و اصلا بلد نیستی چطوری با بزرگترت حرف بزنی!" می توانید بگویید: "مم...میدونی حس بدی بهم می ده اینکه میگی باید تورو ببرم! من دوس دارم تو اینجوری بهم بگی که خب منم دلم می خواد بیام می تونی منو با خودت ببری؟ " 4. منظورتان را با یک کلمه بیان کنید. به تفاوت میان اثر یک عبارت طولانی و تاثیر یک کلمه واحد توجه کنید: "صدبار گفتم توی خونه #پیژامه تونو بپوشید ولی شما فقط مثل #دلقک ها از این ور به اونور می رین! شما خودتون قول دادین ولی حتی روی قولتون نمی مونین! اوه شده تا حالا برای نمونه حداقل یه بار این کار و انجام بدین؟" با این عبارات #خسته و کلافه شان می کنید و شاید حتی شما به سخره بگیرند! به جای همه این ها فقط بگویید: "بچه ها! پیژامه! " کودکان از وعظ و خطابه و جملات بلند نفرت دارند. یک یادآوری کوتاه برای آنان بهترین چیز است. 5. برایش #یادداشت بنویسید. گاهی تاثیر نوشتار از گفتار بیشتر است. برای بچه ها یادداشت بگذارید. مادری که از تذکرات هر روزه و هر ساعت برای انجام #تکالیف و ندیدن تلویزیون خسته شده بود، چنین یادداشتی روی صفحه #تلویزیون برای پسرش گذاشت: "قبل اینکه تلویزیون و روشن کنی، تکلیفات تموم شده دوست من؟ " مادری که پسر 4 سال و نیمه اش هنوز #سواد خواندن نوشتن ندارد، وقتی پسرش با دوستش مشغول بازی بودند برای آن ها یادداشتی نوشت و آن را موشکی کرد و برایشان فرستاد! بچه ها آن را باز کردند، بدو بدو پیش مادرش رفت تا بداند آنجا چه نوشته! مادر خواند: "سلام بچه ها! بعد از تموم شدن بازی اسباب بازی ها رو جمع کنید!" ☺

چند دلیل ساده برای #دروغگویی بچه های بالای 5-6 سال وجود دارد. ۱. #جلب_توجه و #محبت (وقتی #دروغ گفت و متوجه شدید برای جلب #محبت شما این کار را کرده، خنثی عمل کنید، زمانی او را مورد محبت قرار دهید که با دروغ گویی اش فاصله داشته باشد و نتواند ربطی منطقی بین آن ها بیابد.) ۲.آرزوهای برآورده نشده (همیشه دلش میخواسته یک مشت بزند توی صورت #دوست قلدرش! حالا برای شما ماجرای دعوایشان را که چه طور این کار را عملی کرده تعریف میکند! او را به دروغگویی متهم نکنید و یا تحقیرش نکنید! از او بپرسید "واقعا این کارو کردی؟ " و اگر همچنان ادامه داد سکوت کنید.) ۳. #ترس از گفتن #حرف_راست (می داند اگر بگوید #گلدان را او شکسته یک دعوای حسابی در راه است. پس می گوید خبر ندارد، بهتر است بگویید برایتان مهم نیست که الان گلدان شکسته و فقط دلتان میخواهد حقیقت ماجرا را بدانید.) ۴. #خیرخواهی برای دیگران (او دیده که دوستش موشک را وسط کلاس پرت کرده اما نمی خواهد رفیقش را به معلم لو بدهد پس می گوید ندیده چه کسی این کار را کرده! به او یاد دهید در این مواقع میتواند بگوید "بله من میدونم ولی اگر اجازه بدین نگم و اونم دیگه این کار و نمیکنه" ) خلاصه: اگر بدانید چرا فرزندتان دروغ می گوید، به جای این جمله های تکراری "خیلی دروغگو شدی دیگه دوست ندارم، این بار که دروغ بگی #دیو میاد سراغت و..." که فقط انواع حس های منفی را به فرزندتان منقل میکند و هیچ کارایی دیگری ندارد، می توانید طوری برخورد کنید که او احساس امنیت کند و این کار را ادامه ندهد.

- باز دوباره نمره ریاضیت کم شده؟ از همین الان می تونم #آینده تورو ببینم! تو آخرشم هیچی نمیشی! - تو فقط بلدی غر بزنی و هیچ وقت مشکلاتتو حل نمیکنی! 10 سال دیگه هم همینی! یه آدم غرغرو که از پس کاری برنمیاد! - خب با این وضعی که تو داری پیش میری تا چند وقت دیگه هیچ دوستی نداری! یه آدم تنها که باید خودش با خودش خوش بگذرونه! " و حالا فکر می کنید اگر شما هم جای او بودید نسبت به این پیش بینی ها چه احساسی داشتید؟ " - آره اون راست میگه! من به درد هیچی نخواهم خورد! - خب حالا بعدا می بینه که از خودش خیلی آدم بهتری می شم! - من تنها می شم و این فاجعه ست. " و شما تمام #اعتماد_به_نفس فرزندتان را به این ترتیب گرفته اید و او را با #آینده مخوفی که متصور شدید رها کردید!