. هرچند مسئله #تربیت_فرزند امری پایان ناپذیر است اما پنج سال اول زندگی از مهم ترین و بنیادی ترین دوره های حیات هر فردی به حساب می آید زیرا #زیربنای_شخصیت_آینده او در این دوره شکل می گیرد. بسیاری از دردسرهای والدین یا فرزندانشان در سال های بعد، ناشی از تربیت و رفتار نامناسب آنان در پنج سال نخست است و اگر در این دوره عملکرد مادر و پدر مناسب باشد، بی تردید همگی تا آخر عمر از این دستاورد بهره مند خواهند بود. نکته کلیدی این است که تربیت فرزند، تربیت خود است بنابراین اگر والدین خودشان را به خوبی تربیت کنند، از تربیت فرزندانشان و رفتار مناسب آنان لذت خواهند برد. در این کتاب سعی شده است تا از روش های ساده و کاربردی برای راهنمایی والدین استفاده شود و هیچ نکته ای که به سلامت روانی، جسمانی و عاطفی کودکان لطمه بزند، در آن وجود ندارد. #مادر_کافی

رفتارهای دوره نوپایی پس از سه سالگی نیز ادامه پیدا می‌کنند حتی بسیاری از کارشناسان عقیده دارند این رفتارها تا چهار سالگی نیز بر جای خواهد ماند ولی بدون تردید با افزایش قدرت #استدلال کودک تسلط و کنترل او بر احساس‌ها و رفتارهایش به تدریج افزایش یافته و در نتیجه باعث کاهش #نحسی او می‌گردد. با این حال آگاه باشید که رفتارهای دوره نوپایی به‌طور کامل از بین نخواهند رفت. با #تولد فرزند بعدی، این روند مختل می‌شود و ناگهان بچه چهار ساله خوش‌رفتار شما ناپدید شده و کودکی آشوبگر به جای وی پدیدار می‌گردد. به هر حال بین سه تا پنج سالگی #مغز وی تکامل بیش‌تری یافته و رفتارهای دوره نوپایی به تدریج کمرنگ شده. کنترل او بر رفتارهایش افزایش و رفتارهای تکانه‌ای ناگهانیش نیز کاهش می‌یابند. فرزندتان در این دوره به تدریج فکر کردن را فرا می‌گیرد و به‌ جای اینکه در کنار کودکان دیگر #بازی کند، با آن‌ها و همراه آنان بازی می‌کند. او صبر کردن را می آموزد و به عبارتی در اين دوره از دنیای کوچکش خارج شده و متوجه اطرافیان، حق و #حقوق آن‌ها و #احترام به آنان می‌شود. #مادر_کافی

#صبر در وجود آنان جایی ندارد. شاید بعضی از #کودکان_نوپا بتوانند چند لحظه تأمل کنند اما بیش‌تر آنها حتی یک دقیقه هم توانایی تحمل و صبر را ندارند. نمی‌توانند پیشاپیش تصمیم‌گیری یا مسئله‌ای را ارزیابی کنند پس کارهایشان ناگهانی و تکانه‌ای است و هیچ تصوری هم از احتمال وجود خطر یا وقوع اتفاقی ناگوار ندارند. بر خود و رفتارشان تسلط و #کنترل کافی ندارند. معنای #خطر را بخوبی درک نمی‌کنند. دارای #حافظه محدودی هستند در نتیجه باید همه چیز را بارها و بارها برایشان تکرار کنید. معنای وعده و قول را متوجه نمی‌شوند و با توجه به اینکه احساس می‌کنند، باید بلافاصله به خواسته‌هایشان رسیدگی شود. ذهن آن‌ها فقط درگیر خواسته‌شان می‌شود. در نتیجه سعی نکنید  با آن‌ها بحث نموده و آنان را متقاعد نمایید. البته اگر دوست دارید، می‌توانید با آن‌ها کلنجار بروید اما مطمئن باشید، بی‌شک کسی که خسته می‌شود خود شما هستید. نمی‌توانند از بین چند گزینه یکی را انتخاب کنند. آن‌ها معنی «یا این یا آن» را درک نمی‌کنند و ممکن است خواسته‌هایشان با هم #هماهنگ نباشد برای مثال کودک در یک لحظه هم می‌خواهد کفشش را بپوشد و هم آن را از پا دربیاورد. از درک تأثیر کارهایشان بر احساس‌های اطرافیان خود عاجزند. علاوه بر آن معنای نوبت را هم درک نمی‌کنند، برای مثال اگر به او بگویید «اجازه بده برادرت هم کمی با این #ماشین بازی کنه بعد اونو به تو می‌ده» چنین برداشت خواهد کرد که ماشینش را برای هميشه از دست خواهد داد و در این هنگام است که شروع به داد و فریاد می‌کند. همچنین آنان همه چیز را در ارتباط و متعلق به خود می‌دانند یعنی نسبت به تمام اشیا احساس #مالکیت می‌کنند پس نباید از آن‌ها انتظار سهیم و #شریک شدن با کسی یا #قرض دادن چیزی را داشته باشید. علاقه آنان به توجه و محبت شما بی‌انتهاست به‌طوری که اگر تمام روز را هم به آنان توجه نمایید باز هم نیازمند دریافت #محبت و #توجه بیش‌تری خواهند بود. بنابراین آگاه باشید که در عمل نخواهید توانست کودک نوپایتان را از توجه و محبت سیراب کنید. #مادر_کافی

کودکان سه تا پنج ساله تفاوتی بین #واقعیت و #تخیل قایل نیستند. از نظر آنان هرچه به ذهنشان خطور کند واقعی است. دقت کنید؛ در حدود چهار سالگی به احتمال زیاد متوجه وجود یک #دوست_خیالی می‌شوید که مدتی هم با شما زندگی خواهد کرد. این دوست خیالی سلیقه‌اش همانند فرزندتان است یعنی هرچه کودک شما دوست دارد، مورد علاقه دوست خیالی هم می‌باشد و هرچه فرزندتان نمی‌پسندد، دوست خیالیش هم دوست ندارد. وقتی او مرتکب اشتباهی می‌شود این اشتباه را به گردن دوست خیالی می‌اندازد. به شکلی که تصور می‌کند، این دوست خیالی بوده که مرتکب این خطا شده است. وقتی با این دوست خیالی آشنا شدید به هیچ‌ وجه تصوّر نکنید کودکتان #دروغ گفتن را یاد گرفته است بلکه این مرحله‌ای طبیعی از مراحل #رشد و تکامل وی می‌باشد که نشان‌دهنده غلبه بیش‌تر تخیل و تصور بر ذهن اوست. بنابراین در نظر داشته باشید بدون آنکه این تصوّر و احساس‌ها را - که برای فرزندتان واقعی هستند - #انکار کنید یا به #تمسخر بگیرید، باید با نرمی و به تدریج تفاوت واقعیّت با مسایل غیر واقعی را برای وی بازگو کنید. به او یاد بدهید که #راستگویی بهتر از #دروغگویی است؛ هر کس باید مسئولیت کارهای خود را بر عهده بگیرد و نباید کارهای نادرست خود را به گردن دیگران بیندازد حتّی اگر این دیگران خیالی باشند. دوست‌یابی یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های دوران #پیش‌_دبستانی و نوپایی این است که کودک سه تا پنج ساله بتدریج توانایی بازی کردن با بچّه‌های دیگر را به‌دست می‌آورد. #کودک_نوپا شاید مدت کوتاهی با رضایت‌ خاطر در کنار بچه‌های دیگر #بازی‌ کند یا بازیشان را تماشا کند امّا با آن‌ها بازی نمی‌کند بلکه همچنان در #رویا و دنیای خودش غرق است. برای فرزند نوپای شما همراهی و #مشارکت بی‌معناست امّا در دوره پیش‌دبستانی از همراهی و بازی کردن با بچّه‌های دیگر لذت می‌برد. همین بازی کردن کودک با بچه‌های دیگر فرصت خوبی برای انجام برخی از کارها را به شما می‌دهد. کودکان بتدریج در حدود چهار سالگی متوجه می‌شوند؛ دیگران نیز احساس‌هایی مشابه آنان دارند پس با بچه‌های دیگر با ملایمت بیش‌تری رفتار می‌کنند و با مشارکت و همراهی بیش‌تری با آنان بازی خواهند کرد. بدون تردید کودک پنج ساله با نوزاد متفاوت است زیرا نوزاد از وجود خود آگاه نیست و حتی مادر را فردی جدا از خود نمی‌داند ولی بچه پنج ساله می‌داند بجز خودش دیگران هم در زندگی او نقش دارند و به احساس‌های آنان توجه نشان می‌دهد. به‌ یاد داشته باشید؛ کودکان در پنج سالگی #قواعد و #قوانین را درک و از آن‌ها پیروی می‌کنند، معنای نوبت را می‌فهمند. تا حدودی رفتار خود را کنترل می‌نمایند. پیشاپیش نتیجه هر کاری را می‌دانند و بخوبی می‌توانند معنای #توضیح و #استدلال‌های شما را بفهمند. به این ترتیب تا پنج سالگی راه بسیار درازی طی شده و البته راه طولانی تری برای تربیت آنان باقی مانده است. #مادر_کافی

ابتدا مطمئن شوید #شیرخوار بیمار نیست و فشارهای روحی و عاطفی به او وارد نمی‌شود زیرا در اين موارد هم بیش از پیش به شما #وابسته می‌شود. با #اضطراب_جدایی کنار بیایید و قبول کنید که اين ویژگی مختص دوره شش تا هجده‌ماهگی کودک است و بالاخره اين دوره تمام خواهد شد. اوج #اضطراب جدایی پیش از یک سالگی است و بعد از اولین جشن تولد به تدریج کم‌تر با این مشکل مواجه خواهید شد. وقتی مجبورید - بسرعت و برای مدت کوتاهی - از اتاق بیرون بروید، در مدتی که در اتاق حضور ندارید با فرزندتان صحبت کنید تا مطمئن شود که شما در نزدیکی او هستید. هنگامی که فرزندتان شما را نگاه نمی‌کند تا حد امکان از ترک کردن وی خودداری کنید. برخی مادران منتظر فرصتی می شوند تا حواس فرزندشان معطوف به #بازی و #سرگرمی شده و سپس از اتاق بیرون می‌روند. بدون تردید آنان با این کار خود قصد دارند مانع بی‌تابی و #گريه فرزندشان شوند غافل از اينکه این امر در نهایت موجب افزایش اضطراب در وی خواهد شد. اگر در این دوره قصد دارید نگهداری از شیرخوارتان را به یکی از نزدیکان یا #پرستار بچه بسپارید، ابتدا به کودک فرصت دهید تا به‌طور کامل با شخص مورد نظر آشنا شده و به او عادت کند. به اين ترتیب به فرزند خود کمک می‌کنید تا اضطراب جدایی از شما را بهتر پشت سر بگذارد. برای همسرتان در این مورد بخوبی توضیح دهید تا او بداند که فرزندتان شما را پیش‌تر از پدرش دوست ندارد. ممکن است پدر در دوره بروز اضطراب جدایی احساس کند که شما و فرزندتان به او توجهی ندارید و وی در حاشیه قرار دارد و ارتباط بسیار نزدیک و دائمی شما با شیرخوار فضایی را برای او باقی نمی‌گذارد. در این صورت به پدر اطمینان‌ خاطر دهید که اين ویژگی، خاص و مربوط به این دوره بوده و موقتی است. در ضمن از او بخواهید به اشکال دیگری به یاری شما بياید. یکی از بازی‌های بسیار مناسب برای دوره اضطراب جدایی بازی «دالی موشه» است. برای اینکه فرزندتان یاد بگیرد اگر چیزی را نمی‌بیند به این معنا نیست که آن شیء وجود ندارد. برای مثال می‌توانید ملافه‌ای را روی سر خود بکشید و سپس سرتان را از زیر ملافه خارج نمایید و به این طریق با او بازی کنید. اگر کودک کمی بزرگ‌تر است. می‌توانید تیله‌ای را زیر #فنجان پنهان کنید و سپس با برداشتن فنجان، به وی نشان دهید که هنوز #تیله سر جایش باقی است. اگر اين کار را به شکل بازی و تفریح انجام دهید، فرزندتان آن را سریع‌تر می‌آموزد. #مادر_کافی

بهتر است به بچه هایتان بگویید که چه انتظاری از آن ها دارید و چه رفتاری را می پسندید. برای این منظور، با آنان راجع به خواسته هایتان صحبت کنید اما از ارائه توضیح اضافه، #استدلال و پیچیده کردن موضوع پرهیز نموده و فقط نکته اصلی را به ساده ترین شکل ممکن بیان نمایید. به خاطر بسپارید؛ توضيح های خود را متناسب با سن فرزندانتان بیان کرده و از آن ها سوال کنید، آیا متوجه شده اند که چرا چنين انتظاری از آنان داريد يا خير، تا اینکه به تدریج #نظم مورد نظر شما را بیذیرند. #مادر_کافی