برنامه ریزی هر انسان📆📋، بر اساس *نیازی* است که در او وجود دارد. نیازهای انسان متنوع است و البته بر اساس نسبتی که با *مقصد حقیقی* دارند، دارای اولویت گوناگون است.📊 ❌اگر برنامه‌ای تنها به یک نیاز یا دسته نیاز ها، محدود بشود، فرد به مقاصدی از زندگی نخواهد رسید. این برنامه‌ریزی‌ها *تک بعدی* هستند🧐. ✅ پس یکی از مهمترین موضوعات مبحث برنامه ریزی، شناخت ابعاد مختلف نیازها🤔 و راههای برطرف کردن آنهاست🤓 ❌برنامه‌ریزی صرفاً منظم کردن فعالیت‌ها نیست، بلکه شامل راهکارهایی برای *دستیابی به بهترین مسیر برای برطرف کردن نیازهای حقیقی* است😎 ✅✅ یک نکته مهم این است که : همانطور که انسان به اندازه نیاز هایی که احساس می کند برنامه ریزی می کند، به تبع نیازهای متنوع، مقاصد متنوعی هم دارد و بنابراین از لحاظ فردی و اجتماعی دارای جنبه های مختلف بوده و می تواند بر اساس آن برنامه های متنوعی برای خود داشته باشد.⏳⌛️⏰ ✅ *وجوه مختلف انسان* پس باید وجوه مختلف انسان را بشناسیم.😊 ✅چند نکته که به این شناخت کمک می‌کند را بررسی میکنیم:😎 🔴 زندگی حقیقی و جاودان انسان در *آخرت* است، دنیا محل گذر و به تکامل رسیدن و اقدام و عمل است. 🔴 انسان دارای قدرت انتخاب 💪 است و با انتخاب مقصد و درپی آن برنامه‌ریزی برای زندگی خود، یا راه رشد و سعادت را طی می‌کند😄 یا به شقاوت دچار می‌شود.😞 🔴انسان دارای دو بعد فطری و طبیعی است و رشد در این دو بعد باید همزمان انجام شود و داشتن *برنامه ریزی همه جانبه* 🕰🗒در این راستا ضروری است.❌ در غیر این صورت از آنچه به عنوان سرمایه در اختیارش قرار داده شده به طور کامل استفاده نکرده و دچار *خسران* می شود😭😔 🔴وجود *تمایلات و گرایش‌های* از یک سو به عنوان محرک خیال و از سوی دیگر به عنوان محرک رفتار، فرد را به سوی خواهش‌های خود سوق می‌دهد. بنابراین *کنترل گرایش ها نقش اساسی و مهمی در داشتن برنامه صحیح و پایدار ایفا می‌کند* 👌 🔴 در نظرگرفتن *ویژگیهای فردی* 😌 که ناشی از صفات و خصوصیات های فرد است، در نوع برنامه او بسیار مهم و موثر است😔. برخی از این صفات وابسته به اعمال خود فرد و برخی وابسته به خانواده، محیط و آموزش است.👨‍👩‍👧‍👦 🔴 تفاوت جنس زن🧕و مرد 🧔هم در انتخاب نوع برنامه موثر است.😊 🔴ارتباط و هماهنگی در علم، عمل و صفات مثبت، نقش مهمی👌 در عمل به برنامه دارد. ✅ *منشاء درد های انسان، در عمل نکردن به دانسته های قطعی و یقینی است.* 😒 ✅اولین مرحله اصلاح نفس، عمل به دانسته های قطعی و اصلاح رفتار است.💪😊 ✅ آثار توجه به وجوه مختلف انسان: 🔴 درمان اختلال👩‍⚕ با فهم مشکل موجود در برنامه، مثل مشکل در اجرای برنامه، اولویت‌بندی، غایت نگری، نداشتن میل و گرایش، نبودن انگیزه، نبود عزم و ... است.😏 🔴 برنامه ریزی برای تمام امکانات و قوام میسر می‌شود. 🔴 شناخت وجوه مختلف انسان و مهارت های مربوط به آن، نقش بسزایی در بهبود کیفیت عملکرد برنامه‌ریزی خواهد داشت.👌👌 🌟ما تعبیری در اسلام داریم با عنوان *انسان کامل* (مسلمان کامل، مومن کامل) یعنی کسی که در اسلام، در پرتو ایمان، به کمال رسیده و تمام جنبه های وجودی اش، در حد اعلای خود رشد یافته است. 🍃 *امام علی (ع)* و *پیامبر (ص)* نمونه های انسان کامل هستند. 😍 خداوند می فرماید: *انّا خَلَقْنَا الْانْسانَ مِنْ نُطْفَةٍ امْشاجٍ* 💚 ما انسان را از نطفه ای که مجموعی از استعدادها و ترکیبات گوناگون است، خلق کردیم و به همین دلیل او را امتحان میکنیم.👼 *فَجَعَلْناهُ سَمیعاً بَصیراً، انّا هَدَیناهُ السَّبیلَ امّا شاکراً وَ امّا کفوراً* 🌟سپس قدرت انتخاب انسان را به زیبایی بیان می‌کند. راه را به او نمایاندیم، سپس این خود اوست که باید راه خویش را انتخاب کند.🤔 🌟انسان با داشتن این همه استعداد گوناگون، زمانی انسان کامل میشود که فقط به سوی یک استعداد یا دسته‌ای از استعدادها گرایش پیدا نکند و مابقی را معطّل نگذارد و *همه را به صورت متعادل و همراه هم رشد دهد.* مثل کودکی سالم، که همه اعضای اش به طور هماهنگ و متعادل رشد می کند.👶 🌟انسان کامل آن انسانی است که همه ارزشهای انسانی در او به طور هماهنگ رشد کند و به حد اعلا برسد. *انسان کامــ😇ـــل یعنی انسانی که قهرمان همه ارزشهای انسانی است،* در همه میدانهای انسانیت، قهرمان است.🌱 ❓ما چه درسی باید بیاموزیم؟ 🤔 ⭐️این درس را باید بیاموزیم که اشتباه نکنیم که فقط یک ارزش را بگیریم و ارزشهای دیگر را فراموش کنیم.(تک بعدی نباشیم!) ⭐️ما نمی‌توانیم در همه ارزشها *قهرمان* باشیم ولی در حدی که می‌توانیم، همه ارزشها را با یکدیگر داشته باشیم؛ 🌟 *اگر انسان کامل نیستیم، بالاخره یک انسان متعادل باشیم* آنوقت است که مابه صورت یک مسلمــ😇ــان واقعی در همه میدانها در می‌آییم.🤩 مبحث امروزمون تموم شد.😊 عزیزان تکلیف قسمت قبل خاطرتون هست؟ در موردش فکر کردین؟ در موردش باهم گفتگو کنیم

*هفته نگار* برای همه‌مون خیلی پیش اومده که وقتی خواستیم یک هفته‌ی جدید رو شروع کنیم، کلی انگیزه داشتیم و کلی کار و فعالیت برای هفته مون در نظر گرفتیم. اما چون فقط ذهنی بود و ثبت نکرده بودیم، به اواسط هفته که رسیدیم دیگه کار از دستمون خارج شد و حس کردیم دیگه فایده‌ای نداره. نتیجه این شد که ۲-۳ روز آخر رو هم بدون برنامه و فعالیت خاصی گذراندیم. تا از شنبه ی بعد، دوباره شروع کنیم(همون شنبه معروف) این اهمیت هفته نگار رو مشخص می‌کنه و اگر قبل‌از شروع هفته جدید، برنامه هفتگی کلی (قرارهای مهم، پروژه‌های مهم، وظایفی که حتما باید این هفته رسیدگی بشه و) و *یک دید کلی* از هفته پیش رو داشته‌باشیم، دیگه سردرگم نمی‌شیم. *هفته نگار رو چطوری بنویسیم؟* خیلی ساده. مثل جدول‌های هفتگی. با مراجعه به صفحه ماه نگارِ این ماه، *جلوی هر روز، وظایف و رویدادها* رو که لازمه می‌نویسیم. یک قسمت *یادداشت* هم برای *کارهایی که زمان مشخص نداره* ، در نظر می‌گیریم. مثلاً می‌دونم که این هفته باید کاری رو انجام بدم ولی محدودیتی برای این‌که دقیقاً تو کدوم روز باید انجام بشه ندارم پس پائین صفحه می‌نویسم و البته حواسم رو جمع می‌کنم که انجام دادنشون فراموش نشه. میتونین یک قسمت دلخواه هم برای *روتین ها* تون در نظر بگیرید. مثلاً من برنامه هر هفته م، مطالعه کتاب، گوش دادن یک صوت و یک قرار اخلاقی داره و برای هرکدوم یک لیست درست کردم که به‌ترتیب سراغشون برم. مثلاً لیست کتاب‌هایی که می‌خوام امسال بخونم، از اون لیست کتاب‌ها، این هفته نوبت "کتاب زن و بازیابی هویت حقیقی" هست. این‌رو تو باکس روتین ها می‌نویسم که تو برنامه روزانه که می‌خوام بنویسم، بدونم مشغول مطالعه کدوم کتاب هستم. این کمک می‌کنه که همه برنامه های هفته جلوی چشم و دسترسی راحت باشه. (بازهم تاکید می‌کنم همه این قسمت‌ها پیشنهاده، شما هر جور که دوست دارین مناسب شخصیت و زندگی‌تون برنامه‌تون رو بنویسین.)

خب بریم سراغ *ماه نگار* .🌜 حالا می‌رسیم به اول هر ماه (بعضی‌ها دوست دارند ماه قمری رو در نظر بگیرن. یا برای سال نگار، سال جدید رو از بعد از ماه مبارک رمضان و شب های قدر شروع کنن. شما هم هر جور که دوست دارین انجام بدین) می‌خوایم یه دید کلی از ماه پیش رو داشته باشیم.👀 شروع هر ماه ازاین‌جهت برای ما مهمه که می‌تونه: زمان *مکث و تامل* برای *بازبینی* ماه گذشته و بررسی و آسیب‌شناسی برنامه باشه و بعد خودمون رو برای ماه جدید باانگیزه دوباره و *شروع قوی‌تر* آماده کنیم. *حالا چه‌جوری ماه نگار رو بسازیم؟* شکل‌های مختلفی می‌تونه داشته باشه (مناسب با سلیقه و نیاز تون اون رو بسازین). ۲ صفحه رو به ماه نگار جدید اختصاص بدین. 1️⃣ می‌تونین در صفحه‌ی اول تاریخ ۳۰ روز رو بنویسین و وظایف و رویدادهای که زمان مشخص دارند به‌صورت خلاصه جلوش وارد کنین. از صفحه‌ی دوم هم برای *وظایفی که تاریخ مشخص ندارند* استفاده کنید. ⭐ ۲ تا کار رو حتما باید انجام بدید: - اول حتما برای نوشتن ماه نگار، باید *به صفحه سال نگار مراجعه کنین* و مواردی که نوشتین رو به صفحه این ماه منتقل کنین. - دوم به *صفحه‌ی ماه نگارِ ماه پیش* ، برین و مواردی که *انجام‌نشده* و باید به این ماه منتقل بشه رو، تو ماه نگار جدید بنویسین (در آینده بیشتر درموردش توضیح می‌دیم) . 2️⃣ حالت دومی که می‌تونین صفحه ماه نگار رو درست کنین، اینه که مثل صفحه‌ی سال نگار، صفحه تون رو به ۳۰ یا ۳۱ قسمت تقسیم کنید و هر خونه رو به ۱ روز اختصاص بدین و کارها رو توش بنویسید. (شما چه مدل دیگه ای برای ماه نگار بلدین؟ بهمون یاد بدین🤗) پیشنهاد: ۱. هر ماه رو مخصوص یکی از ائمه (ع) قرار بدین. کارهاتون رو نذر ایشون بکنین. هر روز صبح بهشون سلام بدین یا قطعه دعای توسل مربوط بهشون رو بخونین. ۲. ... شما هم این لیست (مربوط به سال نگار و ماه نگار) رو با پیشنهاداتون تکمیل کنین❤ 📜تکلیف جلسه📜 سال نگار و ماه نگار برنامه تون رو تنظیم کنین

می‌رسیم به روزنگار. *روزنگار می‌تونه چه قسمت‌هایی داشته باشه؟* مشخصاً بالای صفحه *تاریخ و روز* را می‌نویسیم. من با ساعت بندی دقیق کارها مخالفم. این‌که بگیم از ساعت ۸ تا ۸و نیم مطالعه، از ساعت ۸ و نیم تا ۹ مرتب کردن خونه و ... به‌نظر من برای ما مامان‌ها که خیلی از کارهامون و زمانش، تحت تأثیر کوچولو هامونه، نشدنیه. اما اگر کسی برای براش مطلوب هست، این کار رو انجام بده. من زمان روزم رو به *۳ قسمت* تقسیم می‌کنم. *اذان صبح تا اذان ظهر، اذان ظهر تا اذان مغرب، و شب (تا زمان خواب)* این همون صبح تا ظهر، ظهر تا شب و شب هست با این تفاوت که زمان طلایی *بین طلوعین* در نظر گرفته شده در واقع شما *برای انجام کار هاتون سه بازه زمانی تعیین می‌کنین* ، که کارها را بر اساس اولویت یا بر اساس مناسب بودن زمان و بازدهی تو این سه بازه تقسیم می کنین. مثلاً من می‌دونم صبح‌ها بازدهی بهتری برای مطالعه دارم. پس، تو بازه صبح قرارش می‌دم. البته که این هم وحی منزل نیست. ممکنه کاری رو تو بازه صبح نوشته باشین، ولی در بازه صبح فرصت نکنین انجامش بدین یا به دلیلی ترجیح بدین تو بازه عصر انجام بگیره. اشکالی نداره، تغییرش بدین. نمی‌خوایم خودمون رو محدود به چارچوب‌های سخت و غیر قابل‌انعطاف بکنیم که باعث کنار گذاشتن کل برنامه‌نویسی بشه. پس با توجه به هفته نگار، روزنگار رو تکمیل می‌کنیم . ما لازم داریم کارهایی که برامون *اولویت* دارن و مهم هستند، رو هم به‌نحوی برای خودمون علامت بزنیم. می‌تونین از ستاره (*) استفاده کنین یا اون موارد رو با رنگ قرمز بنویسین یا… بعد از نوشتن کارهای روزانه، قسمت مشارطه و محاسبه داریم. هممون می‌دونیم که بزرگان عرفان و اخلاق مانند حضرت امام (ره) ، توصیه اکید به *مشارطه، مراقبه و محاسبه و معاقبه روزانه* داشتند. این در واقع یک عهدِ روزانه و ارزیابیِ شبانه برای پای‌بندی به برنامه است. پس تو قسمت مشارطه، با خودمون صحبت می کنیم. می تونیم در حد چند جمله حدیثِ نفس کنیم. و زمان کمی که از عمرمون باقی‌مونده رو یادآور بشیم. با خودمون شرط کنیم که ابتدائاً امروزمون و هر لحظه‌ مون با یاد خدا بگذره و بعد به برنامه‌هایی که برای امروز مون در نظر گرفتیم پای‌بند باشیم. (که قبلاً هم گفتیم تمام این برنامه‌ها باید در مسیر عبودیت باشه) . اگر لازم برای خودمون *جریمه* هم تعیین کنیم. ممکنه کارهایی براتون مهم‌تر باشه و فقط برای آن‌ها جریمه خاص بگذارین و… *در طول روز سعی می‌کنین از عهد و مشارطه مون مراقبت کنیم (مراقبه)* درنهایت شب، هنگام *محاسبه و ارزیابی روز* و برناممون هست. برناممون را از لحاظ معنوی و مادی بررسی می‌کنیم. بررسی می‌کنیم که حال روحی‌مون امروز چطور بود؟ اخلاق مون با خانواده و… و بعد کارهای روز را بررسی می‌کنیم. *وظایف باید در طول روز به یکی از صورت‌های زیر تعیین تکلیف بشه:* ۱. هر وظیفه‌ای که *انجام* شد رو تیک می‌زنیم. ۲. اگر کاری دیگه برامون اولویت نداشت یا دیگه نمی‌خوایم انجامش بدیم، روش رو کامل خط می‌کشیم. ۳. اگر کاری رو امروز انجام ندادیم ولی قصد داریم فردا انجام بدیم، با کشیدن یک فلش به سمت صفحه بعد (⬅️) نشون می‌دیم که به فردا منتقلش کردیم. ۴. اگر کاری را انجام ندادیم و در روزهای آینده قراره انجامش بدیم، بسته به این‌که چه زمانی می‌خواهیم انجام بدیم، به هفته نگار، ماه نگار یا سال نگار منتقلش می‌کنیم. پس با علامت فلش رو به عقب (➡️) (جایی‌که صفحات ماه نگار و سال نگار وجود دارند) علامت گذاری میکنیم. یه مثال بزنیم: مثلاً من امروز قرار بوده فصل ۱۳ کتابم رو بخونم و نرسیدم اگر *فردا فرصت جبران* رو دارم به این صورت علامت می‌زنم: ⬅️ مطالعه فصل ۱۳ کتاب پروتز و بعد در روزنگار فردا وارد می‌کنم. اما اگر *قصد ندارم* فردا هم انجامش بدم، بلکه مثلاً آخر ماه وقت جبران گذاشتم و می‌خوام اون موقع انجامش بدم، به این صورت علامت می‌زنم: ➡️ مطالعه فصل ۱۳ کتاب پروتز و بعد در ماه نگارم جلوی روز مثلاً سی‌ام به‌عنوان وظیفه می‌نویسم. به‌این‌ترتیب تمام وظایف تعیین تکلیف میشن. *چند نکته* : ♡ *بهترین زمان برای برنامه ریزی، شب قبل* هست. بعد از ارزیابی روزتون، برای فردا، روزنگارتون رو مینویسین تا با آمادگی ذهنی، روزتون رو شروع کنین. یا حداقل *بعد از نماز صبح* ، برنامه روزانه نوشته بشه. ♡ همواره برای *جبران عقب افتادگی ها* ، زمان در نظر بگیرین. مثلا اگر برای درس خوندن برنامه ریزی میکنین، تمام ۷ روز هفته رو براش در نظر نگیرین، دو روز رو بذارین برای جبران عقب افتادگی احتمالی. در بهترین حالت اگر زمان اضافی آوردین و درواقع عقب افتادگی نداشتین، هم میتونین صرف کارهای جایگزین بکنین، هم کار هفته آینده رو جلو بندازین و ... اما اگر عقب افتادین، خیالتون راحته که جا برای جبران گذاشتین. این زمان جبران رو برای انتهای ماه هم در نظر بگیرین برای جبران عقب افتادگی های اون ماه . ♡ همیشه چند تا کار تو آستین داشته باشین برای زمان هایی که *وقت اضافی* پیدا میکنین. حتی میتونین یه لیست بنویسین تا در مواقع لزوم سریع انتخاب کنین و زمانتون رو به بطالت نگذرونین.(حتی میتونه تفریح خاص یا کتاب خوندن باشه) ♡ یه پیشنهاد خوب و مفید، اختصاص یه قسمت از روزنگار به *دردودل با امام زمان (عج)* هست. هم ارتباطمون با ولی حاضرِ ناظر مستحکم تر میشه و هم حس تعهد و پایبندی به برنامه رو تقویت میکنه. ضعف ها و نواقصمون رو پیش پدر امت بیان میکنیم و ازشون کمک میخوایم که کمِ کارمون رو زیاد کنن و کمکمون کنن مسیر رو درست و خوب پیش بریم.. انشالله جلسه آینده، جلسه آخر مباحثمون هست و یک سری جزئیات و نکات ریز برنامه روزانه رو با هم مرور میکنیم. 📜تکلیف جلسه📜 هفته نگار و روزنگار رو با توجه به نکات گفته شده بنویسین. چه پیشنهادهایی برای بهتر شدن برنام روزانه دارین؟ چه ترفندهایی رو به کار بردین که براتون مفید بوده؟ باهامون به اشتراک بذارین🤗

جلسه گذشته، *صفحه آینده نگار* رو با هم تعریف کردیم و یه چشم‌انداز ۵ یا ده‌ساله برای خودمون ترسیم کردیم. برای اینکه بتونیم به اون چشم‌انداز دست پیدا کنیم، باید بازه‌های زمانی کوتاه‌تر را در نظر بگیریم و ببینیم گام‌های رسیدن به اون هدف کلی چه چیزهاییه. پس گام‌های مرتبط با آن چشم‌انداز رو که عملی هستند و امسال باید انجامشون بدیم رو، در سال نگار وارد می‌کنیم. این باعث می‌شه یه دید جامع و بهتر نسبت‌ به سال پیش رومون پیدا کنیم. برای *ایجاد صفحه سال نگار* ، می‌خوایم برنامه‌های کلیِ یک‌سال رو، *به تفکیک ماه ها* داشته باشیم. کافیه ۲ صفحه رو در نظر بگیریم و هر صفحه رو به ۶ قسمت تقسیم کنیم تا برای ۱۲ ماه به‌صورت تفکیک‌شده جا داشته باشیم. (مشخصاً اگر جای بیشتری نیاز داشتین، صفحات بیشتری را در نظر بگیرین) یه پرانتز باز کنم: به‌صورت کلی اطلاعاتی که ما وارد دفتر برنامه‌ریزی مون می‌کنیم، یکی از این ۳ دسته است: ۱. یا جزو *وظایف* ماست یعنی کارهایی که باید انجام بدیم. ۲. یا جزو *رویداد* هاست یعنی مناسبت‌ها، اتفاقات مهم یا چیزهایی که تجربه می‌کنیم. ۳. یا جزوه *یادداشت* هاست یعنی نکات و اطلاعات مهمی که نمی‌خواهیم فراموش کنیم. برگردیم به سال نگار. حالا تو قسمت هر ماه، وظایف کلی، رویدادهای مهم، و هرچیزی که لازم که در نظر داشته‌باشیم رو وارد می‌کنیم. مثلاً تاریخ چک هاتون رو، تاریخ تولدهای دوستان و آشناها که می‌خواهیم فراموش نشه، آخرین مهلت تحویل پروژه‌ها، اهدافی که زمان مشخص دارند و… همه قسمت‌های برنامه‌ریزیِ شما *قابل‌انعطافه* . به این معنی که هر زمان لازم بود، میتونین تغییراتی در اون ایجاد کنید. (من به‌ همین دلیل معمولاً با مداد، سال نگار رو می‌نویسم) اگر رویداد یا هدفی لازم بود، اضافه کنید و برعکس. اگر دیدین هدفی رو ۳ ماه پیش داشتین و الان دیگه براتون اولویت نداره، از برنامه‌تون حذفش کنید. یه مثال رو با هم پیش ببریم، تا سال نگار جا بیفته. مثلاً اگر من در بخش علم، هدف کلی ۵ سالم رو، "به‌روز بودن علمی در حوزه تخصصی خودم یعنی دندان‌پزشکی" نوشتم، اهداف جزئی‌ ترم می‌شه: - دوره منظم کتب مرجع دندان‌پزشکی، - مطالعه منظم مقالات علمی، - مشاهده کلیپ‌های آموزشی، - شرکت در وبینارهای بازآموزی حالا برای نوشتن سال نگار، سعی می‌کنم یه دسته‌بندی کلی از این اهداف رو، به تفکیک ۱۲ ماه انجام بدم. مثال رو در عکس زیر می‌بینید. (اصلا نیاز نیست خیلی جزئی وارد بشیم. جزئیات برای بخش ماه نگار و هفته نگار هست) به‌این‌ترتیب سال نگار کامل می‌شه😊

_ *عزم و اراده* _ از ویژگی های ما انسان ها، توانایی تصمیم گیری و عمل کردن به تصمیم ها ست. پس می توانیم پس از انتخاب کاری، خودمون رو نسبت به انجام دادن یا ندادن آن ملزم کنیم و برای تحقق خواسته هامون شرایط و لوازم ش رو فراهم کنیم. اما این فراهم شدن شرایط و لوازم، هم به خود ما بستگی دارد و هم به عوامل بیرونی. با تمام تلاش و همتی که فرد انجام میده ممکنه به خواسته هاش نرسه. به همین دلیل امیرالمومنین(ع) هنگامی که ازشون می پرسند: "پروردگارت را به چه وسیله‌ای شناختی؟" می فرمایند: *عرفت الله َبفسخ العزِم(العزائم) و َنقض الِهَمم* ؛ ّلما أن َهَممُت َفحاَل بینی و بیَن َهّمی و َعَزمُت فخالَف القضاُء عزمی علمُت أّن المدِّبَر غیری... بهوسیلهبههمخوردنتصمیمهاوشكستنهمتها،كهچونبهكاریهمتگماشتممیانمنوكارموردعلاقهامفاصلهایجادشدوچونتصمیمگرفتموقضایالهیبرخلافتصمیممنجاریشد،دانستم كه تدبیردیگریدركاراست. (خصال، ج۱، ص۳۳) پس ما برای تحقق خواسته هامون دو مرحله رو باید سپری کنیم: اول تصمیم‌گیری و دوم اجرا بیشتر صحبتهامون تا به این جا، در مورد قسمت اول بود. اما بحث امروزمون که در مورد عزم و اراده است، مربوط به بخش دوم، یعنی اجرای خواسته ها میشه.. حالا *معنی عزم* چیه؟ به *قصد قطعی برای انجام کاری* ، عزم میگن. *استمرار* در عزم، باعث تحقق عمل و پایداری در فعالیت ها میشه. از توجه به تعریف عزم، متوجه میشیم که موضوع عزم چقدر در برنامه ریزی اهمیت دارد. همانطور که در مباحث قبلی مون اشاره کردیم هر عمل و برنامه‌ ای مرتبط با نوعی علم و آگاهی است. علمی که به مقصد و هدف داریم (که ممکنه کامل و درست یا ناقص و اشتباه باشد) پس بخش مهمی از نقص های ما در عمل و برنامه مون، مربوط به آگاهی های ماست. هرچقدر بتونیم پشتوانه عمل مون رو با علم قطعی تر (یقین)، محکم کنیم، به عمل و برنامه محکم تر و باثبات تری هم دست پیدا می‌کنیم. این آگاهی یقین می آورد و یقین هم انسان رو در انجام کار مصمم تر می کنه. برای هر فعلی که میخواهیم انجام بدیم، مراحلی وجود دارد: علم (به هدف) ⬅️ شوق و گرایش (به هدف) ⬅️ تشدید شدن این شوق (شوق موکد) ⬅️ عزم و اراده ⬅️ فعل تمام مراحل قبل از عزم، در نمودار بالا، بر روی تقویت عزم موثرند. ولی علت تامه عزم نیستند. موارد بسیاری هست که گرایش و شوق زیادی نسبت به یک هدف داریم، اما لزوماً این شوق باعث حرکت و عزم در ما نمیشه. اما قطعا موثره و می تونه باعث تقویت یا تضعیف آن بشه. حالا باهم ببینیم چه راه هایی برای تقویت عزم وجود داره؟ ۱. یکی از کارهایی که عزم و اراده را تقویت میکنه، *انجام عزم های کوچک* است. (یادتونه تو بحث مبارزه با نفس، در این مورد صحبت کردیم که مبارزه با نفس در موارد کوچک، که ساده تره، نفس رو ضعیف و انسان رو کم‌کم قوی میکنه تا بتونه مبارزه با نفس های بزرگتر رو انجام بده...) یک راه ساده اش *تاخیر نینداختن در کارهای خوب* است. (یا اگر توانایی انجامش رو نداریم لااقل نیت و تمنا ش رو داشته باشیم، که خودش تاثیرگذاره) و *پرهیز از کارهای بیهوده* است. امام علی (ع) می فرمایند: غَلَبَةُ الهَزلِ تُبطِلُ عَزيمَةَ الجِدِّ ؛ ... غلبه بيهودگى ، اهتمام و جديّت را نابود مى كند . (غرر الحکم، ص ۴۶۱) انجام این کارها نفس انسان رو برای انجام فعالیت های جدی و سخت تنبل میکنه ۲. راه دیگه، *بالا بردن قدرت دوراندیشی* در زندگی است. امام علی (ع) می فرمایند: مِن الحَزْمِ قُوّةُ العَزْمِ... قوت عزم از دوراندیشی فرد است.(غرر الحکم، ص۴۷۶) چطوری به دور اندیشی برسیم؟ بر اساس حدیث امام علی(ع): الحزم النظر في العواقب و مشاورة ذوي العقول... دورانديشي، توجه به عاقبت کارها و مشاوره با صاحبان خرد است. (غرر الحکم، ص ۴۷۵) با *توجه به عاقبت و مقصد و اثر هر کار* ؛ و *مشورت با صاحبان خرد* که میتونن به انسان در شناخت مقصد و اثر کارها کمک کنند. ۳. *ایجاد تعهد* : این تعهد میتونه بر اثر عوامل داخلی یا خارجی باشد. *عوامل داخلی مثل عهد و قسم و نذر* *عوامل خارجی مثل انجام کار به صورت گروهی یا تعهد به یک فرد دیگه* ۴. *پنهان کردن عزم در انجام کار* : وقتی انسان عزم انجام کاری رو به دیگران بگه، باعث میشه فرد به جای سخت کوشی و جدیت مشغول اثبات خود به دیگران باشه؛ بقیه هم شروع به نظر دادن بکنند و او تحت تاثیر نظر دیگران قرار بگیره و کم کم عزمش سست میشه. امام علی(ع) می فرمایند: مَن أظْهَرَ عَزْمَهُ بَطَلَ حَزْمُهُ ... هر كه تصميم خود را آشكار سازد، دور انديشى اش باطل و بى اثر گردد . (غرر الحکم، ص ۴۷۶) ۵. *صبر و مبارزه با نفس* به هر حال راه رسیدن به هر مطلوبی سختی هایی داره که فقط با مقاومت و صبوری و مبارزه می تونیم بهش برسیم. ۶. *انس گرفتن با برنامه و ذکر مداوم* انسان نسبت به هرچیزی که انس داشته باشه عزمش برای رسیدن به آن تقویت میشه و هنگامی که به برنامه و کاری بی توجه باشه، ناخودآگاه نسبت به آن دلسرد میشه. ۷. *مرحله بندی کار* برای اینکه کاری که نیازمند پشت کار هست رو بهتر انجام بدیم، باید اون رو مرحله‌بندی و خرد کنیم. این کار هم ما رو از سرگردانی رها میکنه و هم با پشت سر گذاشتن هر مرحله انگیزه برای رفتن و اتمام مرحله بعدی، باعث تقویت عزم میشه. ۸. *بازنگری و سنجش میزان عزم در امور* بررسی کنیم که در کدام کارها استمرار و پشتکار خوبی داشتیم و کدوم کار ها رو نیمه کاره رها کردیم و علت های احتمالی هر کدوم رو برای خودمون مشخص کنیم. 📜 تکلیف جلسه نهم 📜 بررسی کنیم که در کدام کارها استمرار و پشتکار خوبی داشتیم و کدوم کار ها رو نیمه کاره رها کردیم و علت های احتمالی هر کدوم رو برای خودمون مشخص کنیم.