برنامه ریزی هر انسان📆📋، بر اساس *نیازی* است که در او وجود دارد. نیازهای انسان متنوع است و البته بر اساس نسبتی که با *مقصد حقیقی* دارند، دارای اولویت گوناگون است.📊 ❌اگر برنامه‌ای تنها به یک نیاز یا دسته نیاز ها، محدود بشود، فرد به مقاصدی از زندگی نخواهد رسید. این برنامه‌ریزی‌ها *تک بعدی* هستند🧐. ✅ پس یکی از مهمترین موضوعات مبحث برنامه ریزی، شناخت ابعاد مختلف نیازها🤔 و راههای برطرف کردن آنهاست🤓 ❌برنامه‌ریزی صرفاً منظم کردن فعالیت‌ها نیست، بلکه شامل راهکارهایی برای *دستیابی به بهترین مسیر برای برطرف کردن نیازهای حقیقی* است😎 ✅✅ یک نکته مهم این است که : همانطور که انسان به اندازه نیاز هایی که احساس می کند برنامه ریزی می کند، به تبع نیازهای متنوع، مقاصد متنوعی هم دارد و بنابراین از لحاظ فردی و اجتماعی دارای جنبه های مختلف بوده و می تواند بر اساس آن برنامه های متنوعی برای خود داشته باشد.⏳⌛️⏰ ✅ *وجوه مختلف انسان* پس باید وجوه مختلف انسان را بشناسیم.😊 ✅چند نکته که به این شناخت کمک می‌کند را بررسی میکنیم:😎 🔴 زندگی حقیقی و جاودان انسان در *آخرت* است، دنیا محل گذر و به تکامل رسیدن و اقدام و عمل است. 🔴 انسان دارای قدرت انتخاب 💪 است و با انتخاب مقصد و درپی آن برنامه‌ریزی برای زندگی خود، یا راه رشد و سعادت را طی می‌کند😄 یا به شقاوت دچار می‌شود.😞 🔴انسان دارای دو بعد فطری و طبیعی است و رشد در این دو بعد باید همزمان انجام شود و داشتن *برنامه ریزی همه جانبه* 🕰🗒در این راستا ضروری است.❌ در غیر این صورت از آنچه به عنوان سرمایه در اختیارش قرار داده شده به طور کامل استفاده نکرده و دچار *خسران* می شود😭😔 🔴وجود *تمایلات و گرایش‌های* از یک سو به عنوان محرک خیال و از سوی دیگر به عنوان محرک رفتار، فرد را به سوی خواهش‌های خود سوق می‌دهد. بنابراین *کنترل گرایش ها نقش اساسی و مهمی در داشتن برنامه صحیح و پایدار ایفا می‌کند* 👌 🔴 در نظرگرفتن *ویژگیهای فردی* 😌 که ناشی از صفات و خصوصیات های فرد است، در نوع برنامه او بسیار مهم و موثر است😔. برخی از این صفات وابسته به اعمال خود فرد و برخی وابسته به خانواده، محیط و آموزش است.👨‍👩‍👧‍👦 🔴 تفاوت جنس زن🧕و مرد 🧔هم در انتخاب نوع برنامه موثر است.😊 🔴ارتباط و هماهنگی در علم، عمل و صفات مثبت، نقش مهمی👌 در عمل به برنامه دارد. ✅ *منشاء درد های انسان، در عمل نکردن به دانسته های قطعی و یقینی است.* 😒 ✅اولین مرحله اصلاح نفس، عمل به دانسته های قطعی و اصلاح رفتار است.💪😊 ✅ آثار توجه به وجوه مختلف انسان: 🔴 درمان اختلال👩‍⚕ با فهم مشکل موجود در برنامه، مثل مشکل در اجرای برنامه، اولویت‌بندی، غایت نگری، نداشتن میل و گرایش، نبودن انگیزه، نبود عزم و ... است.😏 🔴 برنامه ریزی برای تمام امکانات و قوام میسر می‌شود. 🔴 شناخت وجوه مختلف انسان و مهارت های مربوط به آن، نقش بسزایی در بهبود کیفیت عملکرد برنامه‌ریزی خواهد داشت.👌👌 🌟ما تعبیری در اسلام داریم با عنوان *انسان کامل* (مسلمان کامل، مومن کامل) یعنی کسی که در اسلام، در پرتو ایمان، به کمال رسیده و تمام جنبه های وجودی اش، در حد اعلای خود رشد یافته است. 🍃 *امام علی (ع)* و *پیامبر (ص)* نمونه های انسان کامل هستند. 😍 خداوند می فرماید: *انّا خَلَقْنَا الْانْسانَ مِنْ نُطْفَةٍ امْشاجٍ* 💚 ما انسان را از نطفه ای که مجموعی از استعدادها و ترکیبات گوناگون است، خلق کردیم و به همین دلیل او را امتحان میکنیم.👼 *فَجَعَلْناهُ سَمیعاً بَصیراً، انّا هَدَیناهُ السَّبیلَ امّا شاکراً وَ امّا کفوراً* 🌟سپس قدرت انتخاب انسان را به زیبایی بیان می‌کند. راه را به او نمایاندیم، سپس این خود اوست که باید راه خویش را انتخاب کند.🤔 🌟انسان با داشتن این همه استعداد گوناگون، زمانی انسان کامل میشود که فقط به سوی یک استعداد یا دسته‌ای از استعدادها گرایش پیدا نکند و مابقی را معطّل نگذارد و *همه را به صورت متعادل و همراه هم رشد دهد.* مثل کودکی سالم، که همه اعضای اش به طور هماهنگ و متعادل رشد می کند.👶 🌟انسان کامل آن انسانی است که همه ارزشهای انسانی در او به طور هماهنگ رشد کند و به حد اعلا برسد. *انسان کامــ😇ـــل یعنی انسانی که قهرمان همه ارزشهای انسانی است،* در همه میدانهای انسانیت، قهرمان است.🌱 ❓ما چه درسی باید بیاموزیم؟ 🤔 ⭐️این درس را باید بیاموزیم که اشتباه نکنیم که فقط یک ارزش را بگیریم و ارزشهای دیگر را فراموش کنیم.(تک بعدی نباشیم!) ⭐️ما نمی‌توانیم در همه ارزشها *قهرمان* باشیم ولی در حدی که می‌توانیم، همه ارزشها را با یکدیگر داشته باشیم؛ 🌟 *اگر انسان کامل نیستیم، بالاخره یک انسان متعادل باشیم* آنوقت است که مابه صورت یک مسلمــ😇ــان واقعی در همه میدانها در می‌آییم.🤩 مبحث امروزمون تموم شد.😊 عزیزان تکلیف قسمت قبل خاطرتون هست؟ در موردش فکر کردین؟ در موردش باهم گفتگو کنیم

ادامه پست قبل: ۹. *عدم اولویت‌بندی کارها و پرداختن به کارهای غیرضروری* : ✨در مورد اهمیت اولویت‌بندی کارها قبلاً مفصلاً صحبت کردیم. وقتی اولویت‌بندی درست وجود نداشته باشه زمانمون صرف کارهای کم‌اهمیت خواهد شد.🕢 ۱۰. *ترافیک و زمان های انتظار* :🚦 زمان‌های مرده مثل ترافیک و یا زمان‌هایی که در مطب منتظر نشستیم رو می‌تونیم با مطالعه و کارهای مفید، زنده کنیم.📚 (در مورد زنده کردن زمان های مرده، قبلا صحبت کردیم) ۱۱. *اهمال‌کاری و کار امروز رو به فردا انداختن* :🥴 هر کاری باید سر موقع خودش انجام بشه گاهی به تعویق انداختن کارها باعث می‌شه در آینده برای انجام همون کار، مجبور باشیم زمان بیشتری صرف کنیم ⏰و استرس ناشی از باقی موندن اون کار، تمرکز ما را برای انجام کارهای دیگه هم از بین می‌بره. مثلا اگر ما هر وسیله‌ای رو همون موقع سر جاش قرار بدیم، 🧺در آخر روز با حجم وسیع بهم‌ریختگی خونه مواجه نمی‌شیم و لازم نیست زمان زیاد و انرژی برای جمع و جور کردن بگذاریم.🧹 ۱۲. *بر عهده گرفتن کارها بدون داشتن تخصص* :👩‍🎓 گاهی پذیرفتن مسئولیت‌هایی که تخصصی در اون نداریم، باعث می‌شه مجبور باشیم برای انجام صحیح اون‌ها، انرژی و زمان و هزینه بیشتری بپردازیم. ۱۳. *ضعف در هنر "نه گفتن" * :🤐 شاید شما هم ازجمله کسانی باشید که نمی‌تونن به‌سادگی به دیگران "نه" بگویند و مجبورین قسمتی از زمان خودتون رو صرف کارهایی بکنید که تو رودربایستی پذیرفتین.😥 ۱۴. *تکرار کارها، وسواس و کمال‌طلبی* :🥇💯 کمال‌طلب ها برای هر کاری بیش‌از زمان معمول وقت صرف می‌کنند. مثلاً برای ارسال یک نامه که پنج دقیقه طول می‌کشه، پنج‌بار اون رو می‌خونن و ویرایش می‌کنن و نهایتاً می‌بینن سی دقیقه گذشته و تازه هنوز از نتیجه راضی نیستن!✉😒 ۱۵. *ضعف در تفویض اختیار* :🤝 واگذار کردن کارها به دیگران از دو جهت باید مورد توجه قرار بگیره. بعضی‌ها به دلیل همون کمال‌طلبی شون، هیچ کاری رو به فرد دیگه واگذار نمی‌کنن. چون معتقدن فقط خودشون می‌تونن اون کار رو درست انجام بدن.🤨 بعضی دیگه هم کار رو به شکل نامطلوبی به دیگران واگذار می‌کنند. (مثلاً به شخص نامناسب برای اون کار)🤤 . درنتیجه درنهایت، زحمتشون برای اصلاحِ دوباره اون، بیشتر هم می‌شه. هر دوی این موارد آسیب‌زاست. ۱۶. *ارتباط با افراد ناباب و تفریحات کاذب* :😈 ارتباط و هم‌نشینی با افرادی که زمان برای اون‌ها بی‌اهمیته، باعث مشغولیت به کارهای بیهوده و بی‌انگیزگی می‌شه. همچنین تفریح باید به‌نحوی باشه که انرژی مورد نیاز برای کارهای مهم را به دست بیاریم وگرنه تفریح کاذب به حساب میاد.🥳 ۱۷. *ضعف در مدیریت انرژی* : 💥بیشتر ما در زمان برنامه‌ریزی، تصور می‌کنیم باید تمام ساعات و لحظه‌هامون، با حداکثر فشار کار کنیم 💪و هیچ زمانی برای استراحت در نظر نمی‌گیریم. به‌همین دلیل اغلب نیمه دوم روز، دیگه انرژی مون تموم می‌شه و بقیه زمانمون از دست میره.🥱 📜تکلیف جلسه 📜 هفته گذشته خودتون رو مرور کنین و سارقان زمان و خصوصا شاه دزد زمان هاتون رو پیدا کنین. برآورد کنین در صورت کنار گذاشتن این عوامل، چقدر زمان خالی پیدا میکنین.

*سرعت دهنده های زندگی شما چه چیزهایی هستند؟* ✅ *مثلا ناهارها رو صبح زود میگذاری* ✅ *مثلا آخر شب ها ۵ دقیقه خونه رو جمع میکنی* ✅ *مثلا ذکرهای خاصی بلدی* 🔶 *هر چیزی که کمک کنه سرعت عمل مون تو زندگی بیشتر بشه ...*

⏳جلسه اول: *اهمیت زمان* ⏳ *هو القدیر* بیایید با هم تصور کنیم زمان *مرگ* مان رسیده است. ⚰ در آن لحظاتی که هیچ امیدی به بازگشت نداریم، ناگهان بهمون بگن دوست داری یک ساعت دیگه زندگیت ادامه پیدا کنه؟ قطعاً همه با تمام وجود می‌گوییم: بلهههه 😩 ✅ اینجا یک ساعت زمان *ارزش* خودش رو نشون میده. زمان مدتی است که برای زندگی کردن در اختیار داریم و در واقع عمر ما رو مشخص میکنه و مدت محدودیه ✅ *مقدار زمانی رو که برای چیزی یا کاری صرف می‌کنیم، در واقع داریم جان مون رو فداش می کنیم.* برای کسی که وقت بی ارزشه، یعنی جان براش بی ارزشه. کسی رو مقایسه کنید که برای زیارت اباعبدالله (ع) وقت می‌گذارد یعنی جان ش رو برای اباعبدالله (ع) فدا میکنه با کسی که برای کارهای بی ارزش جانش و زمانش رو فدا میکنه. *امام سجاد (ع) میفرمایند: "تعجب می کنم از کسانی که درهم و دینار از دستشون میره تاسف می خورند اما غروب ها غمگین نمیشن از اینکه یک روز از عمرشان رفت و دیگر باز نخواهد گشت"* 🧐 ⏳ارزش قائل شدن برای زمان فوق العاده اهمیت دارد.⏳ *تصور کنید با یک لحظه زمان شما میتونید چه خریدهای با عظمتی داشته باشید برای آخرت. با یک لحظه زمان چه رضایتی رو از پروردگار عالم میتونید جلب کنید که اصلاً قابل تصور نیست.* 🤩 روایتی از امیرالمومنین (ع) هست که میفرمایند: «مِن کَرَمِ المَرءِ، بُکاءُهُ عَلی ما مَضی مِن زَمانِه» *از علائم کرم و بزرگواری شخصیت یک انسان این است که گریه کند بر زمانی که از او گذشته است.* 📜 خود امیرالمومنین (ع) در *مناجات شعبانیه* میفرمایند: «أَفْنَيْتُ عُمُرِي فِي شِرَّةِ السَّهْوِ عَنْكََ» یا «وَ أَبْلَيْتُ شَبَابِي» از عمر گذشته خودشان و از جوانی از دست داده خودشون چه جور ناله می‌زنند در خانه خدای متعال. *اگر کسی توانست برای زمان از دست رفته گذشته اشک بریزه میتواند برای آینده برنامه‌ریزی داشته باشد.* 😢 ⚡ *حالا بریم سراغ آینده* ⚡ اگر برای گذشته خوب غصه بخوریم برای آینده می تونیم یک نگاه بهتری داشته باشیم. امیرالمومنین علیه السلام می فرمایند: «بَقِيَّةُ عُمرِ المُؤمِن ..لا قيمَةَ لَها ، يُدرِكُ بِها ما قَد فاتَ، و يُحيي ما ماتَ» بقیه عمر مومن قیمت نداره. می تونی شما تدارک بکنی هر چی که در گذشته فوت شده و میتونی زنده کنی هر چیزی که مرده در زمان گذشته. هیچ انسانی نمیتونه بگه من زمان گذشته ام رو عالی استفاده کردم. مخصوصاً برای عالی ترین استفاده ها که جلب رضایت پروردگار عالم هست. 🤦‍♀️ ولی از این طرف آینده رو شما ببینید میفرماید زمان آینده شما، قیمتش بی نظیره. حتی بالاتر از گذشته است. ✨ ✅ *چون شما از آینده می تونید از زمان یه جوری استفاده کنید، که تمام حسرت از دست دادن زمان گذشته را جبران کنید.* *مومن در ارتباط با زمان خسیس میشه. اینه که دائم الذکر میشه. اینه که منظم میشه* یک *تمرین* که ائمه برای درک اهمیت زمان به ما دادند شرکت در *تشییع جنازه* است. شاید یه علت ثواب های عجیب و غریبش هم همین باشه. می فرماید هر وقتی رفتی تشریح جنازه شرکت کردی خودت رو بزار جای آن کسی که رفته و فکر کن الان دارن من رو می برن توی تابوت. تموم شد. دارن من را میبرند. وقتی که رسوندن برای دفن، یا آن ۷ قدم، یا مقداری که باهاش رفتی، *هی تمنا کن خدایا من را برگردون😭 بزار عمر دوباره کنم.🙏 خدایا من رو برگردون برنامه‌ریزی این رو تغییر میدم، زمانم را استفاده میکنم.* 😭 بعد تشییع جنازه که تمام شد، یا شما همراهیت برای این تشییع جنازه قطع شد، *بگو خدا بهت مهلت داد یک چند روز دیگه ای زندگی کنی* *برگرد درست زندگی کن. برگرد از عمرت استفاده کن. دقت و وسواس به خرج بده در رابطه با زمان.* پس تا اینجا با اهمیت ارزش قائل شدن برای زمان آشنا شدیم. 💯✔ بحث مدیریت زمان یکی از دغدغه‌های همیشگی بوده . *مدیریت زمان به معنی بهره وری کامل برای رسیدن به سعادت دنیوی و اخروی با حداکثر بازده است.* ⭐ ✅ما یک سری اعتقادات داریم که اساتید سکولاری که در حوزه مدیریت زمان صحبت می‌کنند مطلقاً به آن نمی‌رسند و آن هم بحث *مدیریت برکت زمان* است که آنها هیچگونه حرفی در مورد آن نمی توانند بزنند. *لیله القدر خیر من الف شهر* یک شب می تواند از هزار ماه بهتر باشد. یک ثانیه در عمر، چنان می تواند موشک بار شما را به سمت خدا پرتاب کند که هیچ وقت و هیچ جایی ممکن نیست.👌✔ انشالله بتونیم با نگاه به اهمیت زمان، مدیریت زمان و برنامه ریزی منظم، برکت زمان هامون رو افزایش بدیم و در این زمان محدود عمر، برای *ابدیت* مان به بهترین نحو توشه جمع کنیم. 📣 *تکلیف جلسه دوم* 📣 از اونجایی که اولین و مهم ترین گام در بحث برنامه ریزی، *خودشناسی* است، تکلیف این هفته مون، *رصد کامل زمان ها و فعالیت های روز و هفته مون* هست. 🧐 به این صورت که حداقل یک هفته ( و حداکثر تا زمانی که مطمئن بشیم به خودشناسی و دید کامل نسبت به برنامه روزانه رسیدیم) هرفرد باید زمان هاش رو کاملا رصد کنه و تمام ساعت های روز رو مشخص کنه که چه کاری انجام داده. ⌛📝 🗓 یک جدول برای نمونه قرار دادیم. این جدول رو در دسترس بگذارید و تمام فعالیت های روزتون رو وارد کنین. انتهای *روز* و انتهای *هفته* برآورد داشته باشین. و مشخص کنین از ۲۴ ساعت زمان در روز و ۱۶۸ ساعت در هفته ، هرکاری چقدر وقت گرفته. و چند ساعت از ۲۴ ساعت رو فعالیت انجام دادین و چقدر زمان تلف شده داشتین. مثلا برآوردتون این بوده که متوسط در روز ۸ ساعت و در هفته ۶۰ ساعت به خواب اختصاص دادین و ... ⏰ اگر از همزمانی در کارها استفاده میکنین، (مثلا همزمان با انجام کارهای منزل، صوت آموزشی هم گوش میدین) این زمان ها رو جدا محاسبه و اضافه کنین. ( به این ترتیب بهره وری تون از ۲۴ ساعت در یک روز بیشتر میشه)📈💪 *فوایدی* که این رصد برنامه داره شامل : - تمام کارهای روزانه مون مشخص میشه. 🧐 - مشخص میکنه هرکاری چند ساعت رو در یک بازه زمانی به خودش اختصاص میده.⏳ - چه ساعتی از روز ، بازدهی بیشتری داریم.💪 - چه کارهایی در برنامه مون بیهوده ست و نیازه که حذف بشه.❎ - چه کارهایی نیازه که در برنامه باشه و نیست،و باید اضافه کنیم.✅ - ارزش زمانی هرکاری مشخص میشه و اگر نیاز داره اصلاح بشه.🕰 - دید واقع گرایانه نسبت به زمان و توانایی مون پیدا میکنیم.😊 و ... در انتها باید به یک خودشناسی و پذیرش خود در برنامه برسیم.👌👩‍🎓

جلسه گذشته در مورد اهمیت زمان با هم صحبت کردیم. امروز یه کم پیرامون رابطه دین و برنامه ریزی باهم صحبت میکنیم. برنامه‌ریزی یعنی 👈 *چینش فعالیت‌های زندگی بر اساس غایت مشخص و تصمیم بر انجام آن در مدت تعیین شده* .🗓 🤔این معنا تداعی کننده معنای *دین* برای ماست. دین به معنای *خضوع و سرسپردگی در برابر برنامه‌ای مشخص* است (قاموس، ج ۲) پس وجود برنامه، در دل دین نهاده شده.✔ از آنجایی که ما در عالم ماده هستیم که دارای محدودیت هست، پس هر برنامه ریزی، محدود به زمان مکان و شرایط است.🌏 اما قلمرو دین به عنوان یک برنامه، *فراگیر تر* و وسیع تر است و تا قیامت ادامه دارد. برنامه ریزی جزئی از دین و در درون آن و در راستای استفاده بهینه از امکانات و قواعدی است که توسط وحی و تبیین ولی الهی برای او فراهم شده تا با استفاده از آن *به غایت خلقت خود که عبودیت پروردگار و فلاح و رستگاری است* نایل شود. 😇 هر فرد، تصوری از زندگی و نظام قوانین حاکم بر آن دارد و بر اساس آن، برنامه هایش را اولویت بندی می کند. بین کسی که فقط برای دنیای خود برنامه ریزی کرده و کسی که زندگی آخرت را هم مورد توجه قرار داده تفاوت هست. این تفاوت نگرش، برنامه و اساس زندگی هر فرد را متفاوت می‌کند.⭐👌 🕰 ما خیال می‌کنیم زمان یک چیز است که همه ما داخل آن قرار گرفتیم. در حالی که اینطور نیست. زمانی که ما با آن دقیقه و هفته و ماه و سال را حساب میکنیم این *زمانِ زمین* است. 🌏 زمانِ ما، یک حقیقتی است متحد با وجود خود ما، جزو وجود ماست. منتها ما زمانِ خودمان را، با زمانِ زمین حساب میکنیم و با آن تطبیق می دهیم.🌗 *هر یک از ما، زمانِ مخصوص خودمان را داریم. زمانِ ما، همان خود ما هست* . 🧐 اینکه می‌گوییم احیای شب به معنی زنده کردن شب است، شبِ زنده، آن شبی است که انسان تمام آن شب را یا لااقل بخشی از آن را با یاد خدا سپری کرده باشد.🌠🤲 با تعریفی که از زمان کردیم، مقصود از زنده کردن شب، زنده نگه داشتن خود شماست در این مقطع از زمان. چقدر از زمان زندگی خودمان را زنده نگه داشتیم؟ ⁉️ روایت داریم در قیامت زمان گذشته انسان را که ارائه می دهند، مانند یک موجودی است که قطعاتی از آن سیاه و قطعاتی سفید و براق است.🌔🌘 می گویند آن زمان هایی که دلت به یاد خدایت زنده بود، قسمت های درخشان این موجود است. ⚡ ساعات غفلت و غرق در شهوت و غیره قسمت تیرگی عمر و وجود توست. 🌚 پس *یاد و ذکر خداوند ، زنده کننده زمان و وجود انسان است* و یاد پروردگار، روح عبادت است. 🤲 ما *به هر میزان عبودیت داشته باشیم وجودمان زنده تر* خواهد بود امام صادق (ع) به یکی از یارانشان فرمودند: یا فضیل العُبودِیَّةُ جَوْهَرَةٌ کُنْهُهَا الرُّبُوبِیَّةُ *عبودیت، گوهری است که ظاهرش عبودیت است و هدف و نهایت و باطنش ربوبیت است.* 😍 ربوبیت یعنی تسلط و خداوندگاری (نه خدایی) ⭐ عبودیت یک جوهره ای است که هرچه انسان راه بندگی خدا را بیشتر طی کند، تصاحب و قدرت و خداوندگاری اش افزوده می‌شود. پس درجاتی دارد. دو درجه مهم آن را ذکر می کنیم: اولین درجه: *تسلط بر نفس* است. فرد رب و مالک نفس خودش می شود. بسیاری از مشکلات و بیچارگی های ما که کاملاً حس ش می‌کنیم، این است که زمام نفس خودمان، در اختیار ما نیست 😩🤦‍♀ دومین درجه: *مالک خاطرات نفس بودن* است. مالک خاطرات و خطورات ذهنی و نفسانی خودمان نیستیم، که قوه خیال ما دائماً چون گنجشکی از یک شاخه به شاخه دیگر می‌رود. تمرکز ذهن نداریم. می‌گویند: لا صلاة الا به حضور القلب ❤️ نماز بدون حضور قلب، قبول نیست. صحیح است اما قبول نیست. یعنی تو را به جایی نمی‌رساند.😔 اگر ما کوشش کنیم در راه عبودیت قدم برداریم، این حضور ذهن و این حضور قلب به دست می‌آید و در تمام زندگی جاری میشود.💪😇 نماز، عبودیت و بندگی است. پس نتیجه این عبودیت، ربوبیت و تسلط است. کمترین درجه تسلط، تسلط بر نفس است. پس علامت قبولی نماز روزه و مظاهر دیگر عبودیت، تسلط بر نفس است.😏 اگر این را نداریم بدانیم نماز و روزه مقبولی نداشتیم.🤦‍♀️ (انشالله در مورد راهکارهای کنترل ذهن در جلسات آینده صحبت خواهیم کرد) 📜 تکلیف جلسه سوم 📜 چه راهکارهایی برای اینکه زمان هامون رو هرچه بیشتر زنده کنیم دارین؟ چجوری زمان هامون نورانی و قرین عبودیت باشه؟ 🤔✨

_ *عزم و اراده* _ از ویژگی های ما انسان ها، توانایی تصمیم گیری و عمل کردن به تصمیم ها ست. پس می توانیم پس از انتخاب کاری، خودمون رو نسبت به انجام دادن یا ندادن آن ملزم کنیم و برای تحقق خواسته هامون شرایط و لوازم ش رو فراهم کنیم. اما این فراهم شدن شرایط و لوازم، هم به خود ما بستگی دارد و هم به عوامل بیرونی. با تمام تلاش و همتی که فرد انجام میده ممکنه به خواسته هاش نرسه. به همین دلیل امیرالمومنین(ع) هنگامی که ازشون می پرسند: "پروردگارت را به چه وسیله‌ای شناختی؟" می فرمایند: *عرفت الله َبفسخ العزِم(العزائم) و َنقض الِهَمم* ؛ ّلما أن َهَممُت َفحاَل بینی و بیَن َهّمی و َعَزمُت فخالَف القضاُء عزمی علمُت أّن المدِّبَر غیری... بهوسیلهبههمخوردنتصمیمهاوشكستنهمتها،كهچونبهكاریهمتگماشتممیانمنوكارموردعلاقهامفاصلهایجادشدوچونتصمیمگرفتموقضایالهیبرخلافتصمیممنجاریشد،دانستم كه تدبیردیگریدركاراست. (خصال، ج۱، ص۳۳) پس ما برای تحقق خواسته هامون دو مرحله رو باید سپری کنیم: اول تصمیم‌گیری و دوم اجرا بیشتر صحبتهامون تا به این جا، در مورد قسمت اول بود. اما بحث امروزمون که در مورد عزم و اراده است، مربوط به بخش دوم، یعنی اجرای خواسته ها میشه.. حالا *معنی عزم* چیه؟ به *قصد قطعی برای انجام کاری* ، عزم میگن. *استمرار* در عزم، باعث تحقق عمل و پایداری در فعالیت ها میشه. از توجه به تعریف عزم، متوجه میشیم که موضوع عزم چقدر در برنامه ریزی اهمیت دارد. همانطور که در مباحث قبلی مون اشاره کردیم هر عمل و برنامه‌ ای مرتبط با نوعی علم و آگاهی است. علمی که به مقصد و هدف داریم (که ممکنه کامل و درست یا ناقص و اشتباه باشد) پس بخش مهمی از نقص های ما در عمل و برنامه مون، مربوط به آگاهی های ماست. هرچقدر بتونیم پشتوانه عمل مون رو با علم قطعی تر (یقین)، محکم کنیم، به عمل و برنامه محکم تر و باثبات تری هم دست پیدا می‌کنیم. این آگاهی یقین می آورد و یقین هم انسان رو در انجام کار مصمم تر می کنه. برای هر فعلی که میخواهیم انجام بدیم، مراحلی وجود دارد: علم (به هدف) ⬅️ شوق و گرایش (به هدف) ⬅️ تشدید شدن این شوق (شوق موکد) ⬅️ عزم و اراده ⬅️ فعل تمام مراحل قبل از عزم، در نمودار بالا، بر روی تقویت عزم موثرند. ولی علت تامه عزم نیستند. موارد بسیاری هست که گرایش و شوق زیادی نسبت به یک هدف داریم، اما لزوماً این شوق باعث حرکت و عزم در ما نمیشه. اما قطعا موثره و می تونه باعث تقویت یا تضعیف آن بشه. حالا باهم ببینیم چه راه هایی برای تقویت عزم وجود داره؟ ۱. یکی از کارهایی که عزم و اراده را تقویت میکنه، *انجام عزم های کوچک* است. (یادتونه تو بحث مبارزه با نفس، در این مورد صحبت کردیم که مبارزه با نفس در موارد کوچک، که ساده تره، نفس رو ضعیف و انسان رو کم‌کم قوی میکنه تا بتونه مبارزه با نفس های بزرگتر رو انجام بده...) یک راه ساده اش *تاخیر نینداختن در کارهای خوب* است. (یا اگر توانایی انجامش رو نداریم لااقل نیت و تمنا ش رو داشته باشیم، که خودش تاثیرگذاره) و *پرهیز از کارهای بیهوده* است. امام علی (ع) می فرمایند: غَلَبَةُ الهَزلِ تُبطِلُ عَزيمَةَ الجِدِّ ؛ ... غلبه بيهودگى ، اهتمام و جديّت را نابود مى كند . (غرر الحکم، ص ۴۶۱) انجام این کارها نفس انسان رو برای انجام فعالیت های جدی و سخت تنبل میکنه ۲. راه دیگه، *بالا بردن قدرت دوراندیشی* در زندگی است. امام علی (ع) می فرمایند: مِن الحَزْمِ قُوّةُ العَزْمِ... قوت عزم از دوراندیشی فرد است.(غرر الحکم، ص۴۷۶) چطوری به دور اندیشی برسیم؟ بر اساس حدیث امام علی(ع): الحزم النظر في العواقب و مشاورة ذوي العقول... دورانديشي، توجه به عاقبت کارها و مشاوره با صاحبان خرد است. (غرر الحکم، ص ۴۷۵) با *توجه به عاقبت و مقصد و اثر هر کار* ؛ و *مشورت با صاحبان خرد* که میتونن به انسان در شناخت مقصد و اثر کارها کمک کنند. ۳. *ایجاد تعهد* : این تعهد میتونه بر اثر عوامل داخلی یا خارجی باشد. *عوامل داخلی مثل عهد و قسم و نذر* *عوامل خارجی مثل انجام کار به صورت گروهی یا تعهد به یک فرد دیگه* ۴. *پنهان کردن عزم در انجام کار* : وقتی انسان عزم انجام کاری رو به دیگران بگه، باعث میشه فرد به جای سخت کوشی و جدیت مشغول اثبات خود به دیگران باشه؛ بقیه هم شروع به نظر دادن بکنند و او تحت تاثیر نظر دیگران قرار بگیره و کم کم عزمش سست میشه. امام علی(ع) می فرمایند: مَن أظْهَرَ عَزْمَهُ بَطَلَ حَزْمُهُ ... هر كه تصميم خود را آشكار سازد، دور انديشى اش باطل و بى اثر گردد . (غرر الحکم، ص ۴۷۶) ۵. *صبر و مبارزه با نفس* به هر حال راه رسیدن به هر مطلوبی سختی هایی داره که فقط با مقاومت و صبوری و مبارزه می تونیم بهش برسیم. ۶. *انس گرفتن با برنامه و ذکر مداوم* انسان نسبت به هرچیزی که انس داشته باشه عزمش برای رسیدن به آن تقویت میشه و هنگامی که به برنامه و کاری بی توجه باشه، ناخودآگاه نسبت به آن دلسرد میشه. ۷. *مرحله بندی کار* برای اینکه کاری که نیازمند پشت کار هست رو بهتر انجام بدیم، باید اون رو مرحله‌بندی و خرد کنیم. این کار هم ما رو از سرگردانی رها میکنه و هم با پشت سر گذاشتن هر مرحله انگیزه برای رفتن و اتمام مرحله بعدی، باعث تقویت عزم میشه. ۸. *بازنگری و سنجش میزان عزم در امور* بررسی کنیم که در کدام کارها استمرار و پشتکار خوبی داشتیم و کدوم کار ها رو نیمه کاره رها کردیم و علت های احتمالی هر کدوم رو برای خودمون مشخص کنیم. 📜 تکلیف جلسه نهم 📜 بررسی کنیم که در کدام کارها استمرار و پشتکار خوبی داشتیم و کدوم کار ها رو نیمه کاره رها کردیم و علت های احتمالی هر کدوم رو برای خودمون مشخص کنیم.