در این دوره، نوزاد شروع به نشان دادن مهارت‌های جدیدی می‌کند که نشان‌دهنده رشد فیزیکی، اجتماعی و شناختی او است. او بیشتر با محیط خود درگیر می‌شود و تعاملاتش پیچیده‌تر می‌شود. ۱. قدرت بیشتر در کنترل سر و بدن نوزاد اکنون می‌تواند سر خود را در تمام موقعیت‌ها (حتی هنگام ایستادن یا نشستن با کمک) به راحتی نگه دارد. هنگام قرار گرفتن روی شکم، ممکن است بتواند شانه‌ها و سینه‌اش را از سطح زمین بلند کند. در حال حاضر، بیشتر بدن خود را کنترل می‌کند و حرکت دادن دست‌ها و پاها به راحتی انجام می‌شود. ۲. غان و غون‌های پیچیده‌تر و تلاش برای صحبت کردن نوزاد شروع به تولید صداهای طولانی‌تر و متنوع‌تری می‌کند و به نظر می‌رسد که در تلاش است تا با شما ارتباط برقرار کند. ممکن است شروع به تکرار برخی صداها کند (مثل "ماما" یا "بابا")، اگرچه این واژه‌ها هنوز مفهومی ندارند. نوزاد به صداهای شما بسیار حساس است و ممکن است به صداهای شما پاسخ دهد. ۳. دست‌ورزی و جابجایی اشیاء در این سن، نوزاد ممکن است اشیاء را از یک دست به دست دیگر جابجا کند. او شروع به درک رابطه بین دست‌ها و اشیاء می‌کند و ممکن است شروع به گرفتن اشیاء یا اسباب‌بازی‌ها کند. ممکن است دستانش را به سمت دهان ببرد و آن‌ها را بمکد. ۴. تعاملات اجتماعی و شناختن چهره‌ها نوزاد به وضوح به چهره‌های آشنا و صدای مادر و پدر واکنش نشان می‌دهد. ممکن است به چهره‌های غریبه نگاه کند و سپس سریعاً به والدین خود بازگردد. نوزاد بیشتر به صورت اجتماعی لبخند می‌زند و با نگاه کردن به دیگران واکنش نشان می‌دهد. ۵. دنبال کردن اشیاء با چشم و شروع به حرکت نوزاد می‌تواند اشیاء را نه فقط به طور مستقیم، بلکه با حرکت دادن سر به طرف آن‌ها دنبال کند. برخی نوزادان ممکن است شروع به غلتیدن از شکم به پشت یا بالعکس کنند. این دوره، شروع مرحله‌ای است که نوزاد به طور فعال‌تر با محیط اطرافش درگیر می‌شود. ۶. بهبود در هماهنگی چشم و دست نوزاد شروع به هماهنگ کردن حرکات چشم و دست می‌کند و می‌تواند هدفمندتر دست خود را برای گرفتن اشیاء دراز کند. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ نوزاد را به طور مرتب روی شکم قرار دهید تا عضلات گردن، شانه و پشت او تقویت شوند. با نوزاد زیاد حرف بزنید و سعی کنید به صداهای مختلف واکنش نشان دهید. اسباب‌بازی‌های نرم، رنگارنگ و جغجغه‌ای را در دسترس او قرار دهید تا مهارت‌های دست‌ورزی و هماهنگی چشم و دستش تقویت شود. نوزاد را تشویق کنید تا اشیاء را با دست بگیرد و آن‌ها را برای مدت کوتاهی در دست نگه دارد. در ماه‌های آینده (چهار تا پنج ماهگی)، نوزاد مهارت‌های بیشتری در حرکت و تعامل اجتماعی نشان خواهد داد!

در این دوره، نوزاد همچنان به سرعت رشد می‌کند و مهارت‌های فیزیکی، اجتماعی و شناختی جدیدی به دست می‌آورد. او بیشتر قادر به تعامل با محیط و اطرافیان است و می‌تواند درک بیشتری از بدن خود و دنیای اطراف پیدا کند.   ۱. کنترل بهتر بدن و توانایی حرکت - نوزاد می‌تواند سر و بدن خود را با کنترل بیشتری نگه دارد و حتی هنگام قرار گرفتن روی شکم ممکن است از دست‌هایش برای بلند کردن بالاتنه خود استفاده کند. - برخی نوزادان در این دوره شروع به چرخیدن از شکم به پشت یا بالعکس می‌کنند. - ممکن است شروع به نشستن با کمک کند یا حتی تلاش کند تا بدن خود را در حالت ایستاده نگه دارد، البته با کمک.   ۲. تولید صداهای پیچیده‌تر و ارتباط اجتماعی - نوزاد اکنون صدای خود را برای جلب توجه و برقراری ارتباط با شما استفاده می‌کند. ممکن است صداهای جدیدی تولید کند و در تلاش برای صحبت کردن باشد. - اگر نوزاد در یک مکالمه ساده قرار گیرد (حتی اگر تنها شما و نوزاد باشید)، ممکن است به شما پاسخ دهد و با تغییرات صدای شما واکنش نشان دهد.   ۳. توانایی گرفتن و نگه داشتن اشیاء - نوزاد قادر است اسباب‌بازی‌ها را به‌طور هدفمند بگیرد و آن‌ها را برای مدت کوتاهی در دست نگه دارد. - در این مرحله، او اغلب اشیاء را به دهان می‌برد تا آن‌ها را کشف کند. - توانایی استفاده از هر دو دست برای گرفتن اشیاء به‌طور همزمان تقویت می‌شود و ممکن است دست‌ها را به هم بکشد یا شیئی را از یک دست به دست دیگر منتقل کند.   ۴. بهبود در هماهنگی چشم و دست - نوزاد قادر است دستان خود را به سمت اشیاء حرکت دهد و آن‌ها را در جهت مشخصی بگیرد. - او ممکن است بتواند اشیاء مختلفی را دست بزند، به‌ویژه اگر این اشیاء در محدوده‌ی دیدش باشند.   ۵. افزایش تعاملات اجتماعی - نوزاد به طور فعال‌تر با افراد آشنا تعامل می‌کند و ممکن است به طور خاص واکنش‌های اجتماعی نشان دهد، مانند خندیدن یا لبخند زدن در پاسخ به توجه و تعامل شما. - او بیشتر از قبل به صدای شما توجه می‌کند و ممکن است صداهای شما را تقلید کند. - این دوره، زمان خوبی برای آموزش نوزاد به تعاملات اجتماعی و برقراری ارتباط از طریق بازی‌های ساده است.   ۶. توسعه حس لامسه و جستجوی اشیاء - نوزاد ممکن است شروع به کشف اشیاء با لمس و فشار دادن آن‌ها کند. او اشیاء را می‌گیرد و با دست‌ها و دهانش آن‌ها را بررسی می‌کند. - احساسات او نسبت به بافت و شکل اشیاء بیشتر می‌شود و ممکن است به اشیاء بافت‌دار بیشتر علاقه نشان دهد.   چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ - با نوزاد بازی‌های ساده‌ای مانند "قوچ" یا "قایم‌باشک" انجام دهید تا مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی‌اش تقویت شود. - اسباب‌بازی‌های متفاوت با بافت‌های مختلف را به او بدهید تا حس لامسه‌اش تحریک شود. - او را روی شکم قرار دهید تا عضلات گردن، کمر و شکم تقویت شود. در این مرحله، ممکن است از پشت به شکم یا برعکس بچرخد. - با نوزاد تعامل بیشتری داشته باشید و او را تشویق کنید تا پاسخ‌های اجتماعی بیشتری از خود نشان دهد.   در ماه‌های بعد (پنج تا شش ماهگی)، نوزاد به تدریج شروع به نشستن و حرکت‌های پیچیده‌تر خواهد کرد!

در این مرحله، نوزاد بیشتر به سمت استقلال در حرکت و ارتباطات اجتماعی می‌رود. او شروع به کشف بیشتر دنیای اطراف خود می‌کند و توانایی‌های حرکتی و شناختی‌اش پیشرفت قابل توجهی خواهد داشت.   ۱. ایستادن به‌طور مستقل - نوزاد در این سن ممکن است به مدت کوتاهی بدون کمک ایستاده شود. برخی نوزادها ممکن است حتی شروع به ایستادن و حفظ تعادل خود برای چند ثانیه بدون هیچ تکیه‌گاهی کنند. - او ممکن است با حرکت دادن پاها و تلاش برای ایستادن از زانوها، به تدریج قدرت تعادل بیشتری پیدا کند.   ۲. شروع به قدم زدن با کمک - نوزاد ممکن است شروع به قدم زدن کند، ولی به کمک فرد بزرگ‌تر یا از طریق تکیه به مبل یا اسباب‌بازی‌ها. این قدم‌ها ممکن است شروع به تقویت مهارت‌های حرکتی او کند. - اگر در این مرحله از راه رفتن مستقل هنوز نوزاد قادر نیست، اما بسیاری از نوزادها شروع به تقویت عضلات پا و قدم زدن با کمک می‌کنند.   ۳. مهارت‌های دست‌ورزی پیشرفته‌تر - نوزاد ممکن است اشیاء را به‌طور هدفمند‌تر حرکت دهد، مثلا چیزی را از جای خود بردارد، درب یک ظرف را باز کند یا اسباب‌بازی‌ها را داخل و خارج یک جعبه قرار دهد. - همچنین او قادر به درک کاربردهای مختلف اشیاء خواهد بود و ممکن است بتواند از یک اسباب‌بازی برای اهداف مختلف استفاده کند (مثل ضربه زدن یا چرخاندن).   ۴. تعاملات اجتماعی و شناختی پیچیده‌تر - نوزاد به طور فعال‌تر با اطرافیان خود ارتباط برقرار می‌کند. او ممکن است در پاسخ به سوالات یا درخواست‌ها لبخند بزند یا واکنش‌های بدنی نشان دهد. - در این سن، نوزاد ممکن است شروع به شناسایی چهره‌های جدید و احساسات دیگران کند و در موقعیت‌های اجتماعی به آن‌ها واکنش نشان دهد.   ۵. شناسایی کلمات و پاسخ به دستورات - نوزاد به وضوح شروع به شناسایی کلمات می‌کند و ممکن است به دستورات ساده‌تری مانند "بیا اینجا" یا "دستت را بده" پاسخ دهد. - او ممکن است برخی از کلمات را تکرار کند و حتی در مواقع خاص مانند خواسته‌های خاص یا هنگام بازی، از کلمات خاصی استفاده کند.   ۶. افزایش مهارت‌های زبانی - نوزاد ممکن است در این سن شروع به تکمیل کلمات و جمله‌های کوتاه کند (مثل "ماما"، "بابا"، یا صداهای ساده مانند "آب"). - او به تقلید از صدای شما یا افراد دیگر ادامه خواهد داد و به نظر می‌رسد که از زبان و حرکات برای برقراری ارتباط استفاده می‌کند.   چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ - به نوزاد فرصت بدهید که بیشتر حرکت کند و دنیای اطراف خود را کشف کند. اسباب‌بازی‌ها و وسایل جذاب در نزدیکی او قرار دهید تا او را به حرکت و قدم زدن تشویق کنید. - تعاملات اجتماعی بیشتری با نوزاد انجام دهید. برای مثال، به او اجازه دهید در موقعیت‌های اجتماعی مختلف وارد شود و از واکنش‌های او در برابر دیگران حمایت کنید. - با نوزاد بیشتر صحبت کنید و از کلمات ساده برای برقراری ارتباط استفاده کنید. این به تقویت مهارت‌های زبانی او کمک می‌کند. - نوزاد را تشویق کنید که با بازی‌های تخیلی ساده ارتباط برقرار کند، مانند اینکه اشیاء یا اسباب‌بازی‌ها را در بازی‌های خود جا بدهد یا از آن‌ها به شیوه‌های مختلف استفاده کند.   در ماه‌های آینده (یازده تا دوازده ماهگی)، نوزاد نه تنها شروع به قدم زدن به طور مستقل خواهد کرد، بلکه ارتباطات زبانی و اجتماعی‌اش نیز پیچیده‌تر می‌شود. او به تدریج به دنیای خود آگاه‌تر و مستقل‌تر می‌شود!

در این دوره، نوزاد به طور فزاینده‌ای به محیط اطرافش واکنش نشان می‌دهد و شروع به اکتشاف دنیای خود می‌کند. او حرکت‌های پیچیده‌تری انجام می‌دهد و به طور قابل توجهی توانایی‌های اجتماعی و شناختی‌اش رشد می‌کند. ۱. حرکت و خزیدن در این سن، بیشتر نوزادها شروع به خزیدن به‌طور فعال می‌کنند. آن‌ها ممکن است از شکم به سمت جلو حرکت کنند یا از زانوها و دستان خود برای پیش‌روی استفاده کنند. برخی نوزادان ممکن است شروع به ایستادن با کمک کنند یا حتی در حالی که از تکیه‌گاه‌های مختلف استفاده می‌کنند، چند لحظه‌ای خود را نگه دارند. ۲. افزایش توانایی در ایستادن و حرکت کردن با کمک نوزاد در این دوره بیشتر می‌تواند برای مدت کوتاهی در حالت ایستاده بایستد، به‌ویژه با کمک فردی بزرگتر یا با تکیه بر وسایل. او ممکن است برای مدت کوتاهی به‌طور مستقل از اشیاء مختلف ایستاده شود و قدم‌های اولیه را امتحان کند. ۳. تقویت مهارت‌های دست‌ورزی نوزاد به راحتی می‌تواند اشیاء را از یک دست به دست دیگر منتقل کند و گاهی اشیاء را با دو دست می‌گیرد. علاقه او به کشف اشیاء با دست‌ها و دهان بیشتر می‌شود و ممکن است در حال بازی کردن با اسباب‌بازی‌ها از یک دست به دیگری منتقل کند. ۴. واکنش‌های اجتماعی پیچیده‌تر نوزاد به طور فعال‌تر به افراد اطرافش واکنش نشان می‌دهد. ممکن است نسبت به چهره‌های آشنا لبخند بزند یا به سمت آن‌ها کشیده شود. او می‌تواند احساسات خود را با تغییرات چهره و حرکات بدن نشان دهد و ممکن است به شما واکنش نشان دهد، مثلاً با خوشحالی یا گاهی با ناراحتی. ۵. توانایی شناسایی اشیاء و افراد نوزاد ممکن است اشیاء یا اسباب‌بازی‌هایی که قبلاً دیده است، شناسایی کند و به سمت آن‌ها حرکت کند. او قادر است افرادی را که مرتباً در کنار او هستند شناسایی کند و ممکن است هنگام دیدن آن‌ها هیجان نشان دهد یا از آن‌ها فاصله بگیرد. ۶. شروع به تکلم و تقلید صداها نوزاد ممکن است شروع به تقلید برخی از صداهای شما یا افراد دیگر کند، مانند تکرار کلمات ساده‌ای مانند "ماما" یا "بابا" (هرچند هنوز این‌ها مفهومی ندارند). او ممکن است شروع به نشان دادن علاقه به مکالمات و پاسخ‌های ساده به صداها کند و از کلمات و اصوات برای جلب توجه استفاده کند. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ نوزاد را به طور ایمن تشویق کنید تا بیشتر حرکت کند و بازی‌هایی مانند خزیدن و تلاش برای ایستادن انجام دهد. می‌توانید اسباب‌بازی‌های جذاب را در نزدیکی او قرار دهید تا او برای رسیدن به آن‌ها تلاش کند. محیط اطراف نوزاد را ایمن کنید تا او بتواند بدون نگرانی و خطر از نظر جسمی حرکت کند و کشف کند. با نوزاد زیاد صحبت کنید و سعی کنید او را در مکالمات ساده مشارکت دهید، حتی اگر فقط از طریق صدای شما باشد. نوزاد را در مقابل آینه قرار دهید و او را تشویق کنید تا خودش را ببیند و بیشتر با تصویر خود ارتباط برقرار کند. در ماه‌های آینده (هشت تا نه ماهگی)، نوزاد با حرکت‌های پیچیده‌تر و توانایی‌های جدید در تکلم و تعاملات اجتماعی شما را شگفت‌زده خواهد کرد!

در این دوره، نوزاد از مرحله نوزادی اولیه عبور کرده و حرکات و واکنش‌هایش کمی ارادی‌تر می‌شود. برخی از تغییرات مهم این دوره عبارتند از: ۱. پیشرفت در کنترل حرکات نوزاد می‌تواند برای مدت کوتاهی سر خود را هنگام قرار گرفتن روی شکم بالا نگه دارد. حرکات دست و پا کنترل‌شده‌تر می‌شود، اما هنوز هم حرکات غیرارادی وجود دارد. ۲. لبخند اجتماعی در حدود ۶ هفتگی، نوزاد شروع به لبخند زدن ارادی در پاسخ به چهره‌ها و صداهای آشنا می‌کند. ۳. بهبود در بینایی و تمرکز نوزاد می‌تواند اشیاء و چهره‌ها را از فاصله بیشتری ببیند و با چشمانش آن‌ها را دنبال کند. رنگ‌ها و تضادها را بهتر تشخیص می‌دهد. ۴. واکنش بیشتر به صداها نوزاد به صدای مادر و افراد آشنا واکنش بیشتری نشان می‌دهد. ممکن است سرش را به سمت صدا بچرخاند. ۵. افزایش توانایی‌های ارتباطی نوزاد شروع به غان و غون کردن و تولید صداهای ساده می‌کند. گریه‌هایش متنوع‌تر شده و ممکن است برای نیازهای مختلف (گرسنگی، خستگی، ناراحتی) گریه‌های متفاوتی داشته باشد. ۶. افزایش هوشیاری و ساعات بیداری نوزاد دوره‌های بیداری طولانی‌تری دارد و بیشتر با محیط خود تعامل می‌کند. خواب شبانه ممکن است کمی منظم‌تر شود، اما هنوز هم به دفعات شیر خوردن در شب نیاز دارد. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ زیاد با نوزاد صحبت کنید و برای او آواز بخوانید. نوزاد را روی شکم قرار دهید تا عضلات گردن و شانه‌هایش تقویت شوند. به چهره‌اش نگاه کنید و واکنش‌های او را تقلید کنید تا مهارت‌های اجتماعی‌اش رشد کند. این روند رشدی ادامه دارد و در ماه‌های بعدی، نوزاد مهارت‌های بیشتری به دست می‌آورد. در ماه بعدی (دو تا سه ماهگی) تغییرات بیشتری را مشاهده خواهید کرد!

در این مرحله، نوزاد به سرعت در حال تکامل است و به دنیای اطراف خود واکنش‌های پیچیده‌تری نشان می‌دهد. او بیشتر از قبل در حال تعامل با محیط اطرافش است و مهارت‌های حرکتی و اجتماعی‌اش به طور چشمگیری پیشرفت کرده است. ۱. ایستادن و حرکت با کمک نوزاد ممکن است قادر به ایستادن به طور مستقل برای مدت کوتاهی باشد، به‌ویژه اگر از تکیه‌گاه‌ها مانند مبلمان یا دستان شما برای حفظ تعادل استفاده کند. او همچنان از کمک برای حرکت استفاده می‌کند، مانند گرفتن دستان شما یا تکیه به یک میز یا مبل برای ایستادن. ۲. شروع به راه رفتن با کمک نوزاد ممکن است شروع به حرکت با حمایت از یک وسیله یا شما کند. برای مثال، او می‌تواند دست‌های شما را بگیرد و به سمت جلو قدم بزند. برخی نوزادها ممکن است شروع به قدم زدن در حالی که از دست یا اسباب‌بازی برای حفظ تعادل استفاده می‌کنند. ۳. مهارت‌های دست‌ورزی پیچیده‌تر نوزاد قادر است اشیاء را با دقت بیشتری جابجا کند، آن‌ها را بردارد و به سمت دهان خود ببرد. در این سن، او ممکن است بازی‌های ساده‌ای مانند پرتاب توپ یا جا به جایی اسباب‌بازی‌ها را شروع کند. نوزاد می‌تواند با دست‌هایش اشیاء را باز کند یا بسته کند و تعامل بیشتری با محیط خود داشته باشد. ۴. توسعه ارتباطات اجتماعی نوزاد به طور فعال‌تری به اطرافیان واکنش نشان می‌دهد. او ممکن است با لبخند زدن، صدای شما را تقلید کردن، یا به شما نزدیک شدن، علاقه خود را نشان دهد. در این سن، نوزاد شروع به شناسایی افراد مختلف می‌کند و ممکن است زمانی که شما وارد اتاق می‌شوید، هیجان‌زده شود. ممکن است در این سن احساسات خود را بیشتر نشان دهد و در برابر افراد آشنا مانند والدین خود رفتارهای متفاوتی داشته باشد. ۵. شناسایی کلمات و تقلید حرکات نوزاد شروع به شناسایی کلمات ساده می‌کند. او ممکن است به‌طور ناخودآگاه برخی از کلمات را تقلید کند، مثلاً "ماما" یا "بابا". نوزاد ممکن است با تقلید حرکات شما (مانند دست زدن یا اشاره کردن) به شما پاسخ دهد و شروع به ابراز خود به‌طور اجتماعی کند. ۶. واکنش به نام خود و دستورات ساده نوزاد در این سن ممکن است به نام خود پاسخ دهد و با شنیدن نامش به شما نگاه کند. او شروع به درک دستورات ساده‌ای مانند "بیا اینجا" یا "دستت را بده" می‌کند و ممکن است سعی کند به آن‌ها پاسخ دهد. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ با نوزاد بازی‌های تعاملی انجام دهید که در آن‌ها بتواند با شما و اسباب‌بازی‌ها ارتباط برقرار کند. مثلاً بازی‌هایی مانند "قوچ" یا "قایم باشک". محیط اطراف نوزاد را ایمن کنید تا بتواند به راحتی و بدون نگرانی حرکت کند و محیط را کشف کند. به نوزاد فرصت دهید که مهارت‌های حرکتی خود را تمرین کند. شما می‌توانید با قرار دادن اسباب‌بازی‌ها و اشیاء جذاب در نزدیکی او او را به حرکت بیشتر تشویق کنید. با نوزاد زیاد صحبت کنید و از کلمات ساده برای ارتباط برقرار کردن استفاده کنید تا مهارت‌های زبانی‌اش بهبود یابد. در ماه‌های بعد (ده تا یازده ماهگی)، نوزاد به سرعت مهارت‌های جدیدی به دست خواهد آورد و حرکت‌های پیچیده‌تر و بیشتر ارتباطات اجتماعی را تجربه خواهد کرد. او به تدریج شروع به ایستادن و حتی قدم زدن به طور مستقل خواهد کرد!

در این دوره، نوزاد شروع به نشان دادن مهارت‌های جدیدی می‌کند که نشان‌دهنده رشد فیزیکی، اجتماعی و شناختی او است. او بیشتر با محیط خود درگیر می‌شود و تعاملاتش پیچیده‌تر می‌شود. ۱. قدرت بیشتر در کنترل سر و بدن نوزاد اکنون می‌تواند سر خود را در تمام موقعیت‌ها (حتی هنگام ایستادن یا نشستن با کمک) به راحتی نگه دارد. هنگام قرار گرفتن روی شکم، ممکن است بتواند شانه‌ها و سینه‌اش را از سطح زمین بلند کند. در حال حاضر، بیشتر بدن خود را کنترل می‌کند و حرکت دادن دست‌ها و پاها به راحتی انجام می‌شود. ۲. غان و غون‌های پیچیده‌تر و تلاش برای صحبت کردن نوزاد شروع به تولید صداهای طولانی‌تر و متنوع‌تری می‌کند و به نظر می‌رسد که در تلاش است تا با شما ارتباط برقرار کند. ممکن است شروع به تکرار برخی صداها کند (مثل "ماما" یا "بابا")، اگرچه این واژه‌ها هنوز مفهومی ندارند. نوزاد به صداهای شما بسیار حساس است و ممکن است به صداهای شما پاسخ دهد. ۳. دست‌ورزی و جابجایی اشیاء در این سن، نوزاد ممکن است اشیاء را از یک دست به دست دیگر جابجا کند. او شروع به درک رابطه بین دست‌ها و اشیاء می‌کند و ممکن است شروع به گرفتن اشیاء یا اسباب‌بازی‌ها کند. ممکن است دستانش را به سمت دهان ببرد و آن‌ها را بمکد. ۴. تعاملات اجتماعی و شناختن چهره‌ها نوزاد به وضوح به چهره‌های آشنا و صدای مادر و پدر واکنش نشان می‌دهد. ممکن است به چهره‌های غریبه نگاه کند و سپس سریعاً به والدین خود بازگردد. نوزاد بیشتر به صورت اجتماعی لبخند می‌زند و با نگاه کردن به دیگران واکنش نشان می‌دهد. ۵. دنبال کردن اشیاء با چشم و شروع به حرکت نوزاد می‌تواند اشیاء را نه فقط به طور مستقیم، بلکه با حرکت دادن سر به طرف آن‌ها دنبال کند. برخی نوزادان ممکن است شروع به غلتیدن از شکم به پشت یا بالعکس کنند. این دوره، شروع مرحله‌ای است که نوزاد به طور فعال‌تر با محیط اطرافش درگیر می‌شود. ۶. بهبود در هماهنگی چشم و دست نوزاد شروع به هماهنگ کردن حرکات چشم و دست می‌کند و می‌تواند هدفمندتر دست خود را برای گرفتن اشیاء دراز کند. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ نوزاد را به طور مرتب روی شکم قرار دهید تا عضلات گردن، شانه و پشت او تقویت شوند. با نوزاد زیاد حرف بزنید و سعی کنید به صداهای مختلف واکنش نشان دهید. اسباب‌بازی‌های نرم، رنگارنگ و جغجغه‌ای را در دسترس او قرار دهید تا مهارت‌های دست‌ورزی و هماهنگی چشم و دستش تقویت شود. نوزاد را تشویق کنید تا اشیاء را با دست بگیرد و آن‌ها را برای مدت کوتاهی در دست نگه دارد. در ماه‌های آینده (چهار تا پنج ماهگی)، نوزاد مهارت‌های بیشتری در حرکت و تعامل اجتماعی نشان خواهد داد!

در این دوره، نوزاد همچنان به سرعت رشد می‌کند و مهارت‌های فیزیکی، اجتماعی و شناختی جدیدی به دست می‌آورد. او بیشتر قادر به تعامل با محیط و اطرافیان است و می‌تواند درک بیشتری از بدن خود و دنیای اطراف پیدا کند.   ۱. کنترل بهتر بدن و توانایی حرکت - نوزاد می‌تواند سر و بدن خود را با کنترل بیشتری نگه دارد و حتی هنگام قرار گرفتن روی شکم ممکن است از دست‌هایش برای بلند کردن بالاتنه خود استفاده کند. - برخی نوزادان در این دوره شروع به چرخیدن از شکم به پشت یا بالعکس می‌کنند. - ممکن است شروع به نشستن با کمک کند یا حتی تلاش کند تا بدن خود را در حالت ایستاده نگه دارد، البته با کمک.   ۲. تولید صداهای پیچیده‌تر و ارتباط اجتماعی - نوزاد اکنون صدای خود را برای جلب توجه و برقراری ارتباط با شما استفاده می‌کند. ممکن است صداهای جدیدی تولید کند و در تلاش برای صحبت کردن باشد. - اگر نوزاد در یک مکالمه ساده قرار گیرد (حتی اگر تنها شما و نوزاد باشید)، ممکن است به شما پاسخ دهد و با تغییرات صدای شما واکنش نشان دهد.   ۳. توانایی گرفتن و نگه داشتن اشیاء - نوزاد قادر است اسباب‌بازی‌ها را به‌طور هدفمند بگیرد و آن‌ها را برای مدت کوتاهی در دست نگه دارد. - در این مرحله، او اغلب اشیاء را به دهان می‌برد تا آن‌ها را کشف کند. - توانایی استفاده از هر دو دست برای گرفتن اشیاء به‌طور همزمان تقویت می‌شود و ممکن است دست‌ها را به هم بکشد یا شیئی را از یک دست به دست دیگر منتقل کند.   ۴. بهبود در هماهنگی چشم و دست - نوزاد قادر است دستان خود را به سمت اشیاء حرکت دهد و آن‌ها را در جهت مشخصی بگیرد. - او ممکن است بتواند اشیاء مختلفی را دست بزند، به‌ویژه اگر این اشیاء در محدوده‌ی دیدش باشند.   ۵. افزایش تعاملات اجتماعی - نوزاد به طور فعال‌تر با افراد آشنا تعامل می‌کند و ممکن است به طور خاص واکنش‌های اجتماعی نشان دهد، مانند خندیدن یا لبخند زدن در پاسخ به توجه و تعامل شما. - او بیشتر از قبل به صدای شما توجه می‌کند و ممکن است صداهای شما را تقلید کند. - این دوره، زمان خوبی برای آموزش نوزاد به تعاملات اجتماعی و برقراری ارتباط از طریق بازی‌های ساده است.   ۶. توسعه حس لامسه و جستجوی اشیاء - نوزاد ممکن است شروع به کشف اشیاء با لمس و فشار دادن آن‌ها کند. او اشیاء را می‌گیرد و با دست‌ها و دهانش آن‌ها را بررسی می‌کند. - احساسات او نسبت به بافت و شکل اشیاء بیشتر می‌شود و ممکن است به اشیاء بافت‌دار بیشتر علاقه نشان دهد.   چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ - با نوزاد بازی‌های ساده‌ای مانند "قوچ" یا "قایم‌باشک" انجام دهید تا مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی‌اش تقویت شود. - اسباب‌بازی‌های متفاوت با بافت‌های مختلف را به او بدهید تا حس لامسه‌اش تحریک شود. - او را روی شکم قرار دهید تا عضلات گردن، کمر و شکم تقویت شود. در این مرحله، ممکن است از پشت به شکم یا برعکس بچرخد. - با نوزاد تعامل بیشتری داشته باشید و او را تشویق کنید تا پاسخ‌های اجتماعی بیشتری از خود نشان دهد.   در ماه‌های بعد (پنج تا شش ماهگی)، نوزاد به تدریج شروع به نشستن و حرکت‌های پیچیده‌تر خواهد کرد!