به جای سوال کردن و پند دادن، #احساس کودکان را با کلمه ای #تصدیق کنید: 1. کودک: مامان یه نفر #مداد منو دزدیده! مادر: خب وقتی همیشه وسایلتو پخش و پلا میکنی دیگه چه انتظاری داری؟ - نه اینجوری نیس! وقتی می رفتم روی میز بود! - اوه بس کن این بار اولت نیست! صد دفعه تا حالا شده که وسایلتو گم کردی و صد دفعه هم بهت گفتم انقد وسایلتو اینور اونور نذار! تقصیر خودته که حرف گوش نمی دی! - اه ولم کن ! *نتیجه: در بهترین حالت احساس #پشیمانی می کند و در عین حال به شما احساس بدی دارد که اصلا حالش را نفهمیدید! و در بدترین حالت ممکن است دفعه بعد، حتی یک مداد از جایی کش برود تا مورد #توبیخ قرار نگیرد! برای کودکان دشوار است در حالی که کسی آن ها را سوال پیچ می کند یا پند می‌دهد، مثبت و واضح فکر کنند. 2. کودک: مامان یه نفر مداد منو دزدیده! مادر: اه جدی؟ - وقتی می رفتم اون روی میز بود! - هومممم... - این سومین باریه که مدادم گم می شه! - آهاا - از این به بعد وقتی از اتاق برم بیرون اونو توی کشو قایم می کنم! - آفرین! *نتیجه: در بیان ساده "هومم ... آها ... آفرین" کمک بسیاری نهفته است. کلماتی شبیه این ها توام با تصدیق احساسشان، تشویقی است برای کودک تا افکار و احساسات خود را کشف کند و احتمالا راه حل را هم بیابد.

وقتی کارتان را با بدو بیراه گفتن پیش می برید: "- امروز چه سوزی داره هوا! تو هم که یه ژاکت نازک پوشیدی! چقدر باید احمق باشی تو آخه؟ بخدا این کارا رو فقط یه احمق میکنه! - بدار خودم #دوچرخه تو میزون کنم! تو همیشه دست و پا چلفتی بازی درمیاری و فقط کار و خراب تر میکنی! - اه تو واقعا با این طرز غذا خوردن حالم و بهم میزنی! - برای اینهمه کثیف نگه داشتن این اتاق واقعا باید #شلخته باشی!حیوونا اینجوری زندگی نمیکنن که تو میکنی! " و احساسی که در فرزندتان برمی انگیزانید، به گفته خود بچه ها، از این قبیل است: " - حسابش و می رسم! اصلا دفعه دیگه هم ژاکت نمیپوشم! - اون راس میگه! من یه احمقم که از هیچ کاری پس برنمیام! - واقعا که ازش متنفرم! یه دفعه منم اینو بهش میگم! - آره! باز داره شروع می کنه! اصلا چرا به خودم زحمت بدم! " و کم کم #واژگان شما و فرزندتان تغییر میکند و این تغییر در واژگان، مستقیما روی حس شما به یکدیگر و #احترام بین طرفین تاثیر منفی دارد!

1. آنچه را می بینید #توصیف کنید: " صد بار بهت گفتم چراغ حمام و روشن نذاری ولی تو اصلا حرف سرت نمیشه! " به جای این، صرفا بگویید: " مثل اینکه چراغ حمام هنوز روشن مونده! " یا به جای: " زود باش اون تلفن و بده به من و قطعش کن تا بیشتر عصبانیم نکردی! " صرفا بگویید: "ما یه تلفن بیسیم بیشتر نداریم و من باید همین الان یه زنگ بزنم، به نظرت چیکار کنی تا بهم کمک کرده باشی؟!" 2. #اطلاعات را در اختیار کودکتان قرار دهید. می‌توانید با یک توضیح یک خطی خیلی از جدل‌ها را خاتمه دهید. به جای اینکه توضیح دهید او چقدر بی‌ #مسئولیت است و شما را #عذاب می‌دهد، فقط بگویید #پیامد کارش چیست. وقتی اطلاعات در اختیار کودکتان قرار می دهید معمولا او خودش متوجه می شود چه کار باید بکند. " کی باز #شیر خورده و بطریشو همینجا ول کرده؟ واقعا بی مسئولیتین. همیشه منو حرص می دین!» به جای این همه #تشر و #توبیخ صرفا بگویید: " شیر وقتی بیرون #یخچال بمونه #ترش می شه! " حتی اگر در لحظه به حرف شما توجهی نکند، در رفتار های بعدی او تاثیرگذار خواهد بود. علاوه بر آن از یک کشکمش فرسوده کننده جلوگیری می‌کند و شما را با فرزندتان مقابل هم قرار نمی‌دهد. این گونه جملات فقط حس لجبازی او را برمی‌انگیزد. ولی اگر کاملا خنثی برخورد کنید تاثیر بیشتری را خواهید دید. 3. درباره احساسات و عواطفتان با او صحبت کنید: به جای اینکه درباره #منش و #شخصیت کودک، تعبیر و #تفسیر به عمل آورید، درباره احساسات خودتان #صادقانه با او حرف بزنید. بچه ها #صداقت را حس می کنند و در برابر آن موضعی ندارند. "وای عین این بچه های نق نقو هی آستین منو نکش اعصابم و خورد کردی!" به جای این خیلی صادقانه می توان گفت: "می دونی وقتی هی آستین منو می کشی من حس خوبی ندارم!" یا مثلا به جای اینکه بگویید: "یعنی چی تو رو هم باید با خودم ببرم؟ خیلی لوس و پر توقع شدی و اصلا بلد نیستی چطوری با بزرگترت حرف بزنی!" می توانید بگویید: "مم...میدونی حس بدی بهم می ده اینکه میگی باید تورو ببرم! من دوس دارم تو اینجوری بهم بگی که خب منم دلم می خواد بیام می تونی منو با خودت ببری؟ " 4. منظورتان را با یک کلمه بیان کنید. به تفاوت میان اثر یک عبارت طولانی و تاثیر یک کلمه واحد توجه کنید: "صدبار گفتم توی خونه #پیژامه تونو بپوشید ولی شما فقط مثل #دلقک ها از این ور به اونور می رین! شما خودتون قول دادین ولی حتی روی قولتون نمی مونین! اوه شده تا حالا برای نمونه حداقل یه بار این کار و انجام بدین؟" با این عبارات #خسته و کلافه شان می کنید و شاید حتی شما به سخره بگیرند! به جای همه این ها فقط بگویید: "بچه ها! پیژامه! " کودکان از وعظ و خطابه و جملات بلند نفرت دارند. یک یادآوری کوتاه برای آنان بهترین چیز است. 5. برایش #یادداشت بنویسید. گاهی تاثیر نوشتار از گفتار بیشتر است. برای بچه ها یادداشت بگذارید. مادری که از تذکرات هر روزه و هر ساعت برای انجام #تکالیف و ندیدن تلویزیون خسته شده بود، چنین یادداشتی روی صفحه #تلویزیون برای پسرش گذاشت: "قبل اینکه تلویزیون و روشن کنی، تکلیفات تموم شده دوست من؟ " مادری که پسر 4 سال و نیمه اش هنوز #سواد خواندن نوشتن ندارد، وقتی پسرش با دوستش مشغول بازی بودند برای آن ها یادداشتی نوشت و آن را موشکی کرد و برایشان فرستاد! بچه ها آن را باز کردند، بدو بدو پیش مادرش رفت تا بداند آنجا چه نوشته! مادر خواند: "سلام بچه ها! بعد از تموم شدن بازی اسباب بازی ها رو جمع کنید!" ☺

زمانی که #ادبیات شما با #کودک اتهام و سرزنش باشد، جدال ها ادامه خواهد داشت: "دوباره که جای انگشتای کثیفت روی دره!؟ آخه چرا این کارو میکنی؟ نمی تونی یه کار و درست انجام بدی؟ چندبار باید بگم از دستگیره استفاده کنی؟ عیب تو اینه که اصلا حرف گوش نمیدی! ..." احساسی که بچه ها نسبت به این رفتار دارند به گفته خودشان، از این قبیل است : "- خب خوبه! در خیلی مهمتر از منه! - بهش #دروغ میگم! میگم که کار من نیست! - تو دلم حسابی بهش میخندم! - دلم میخواد تو دلم بهش فحش بدم! - میگی گوش نمیدم دیگه؟ باشه پس منم گوش نمیدم! "

*چگونه در شرایط بحرانی از روان کودکانمان مراقبت کنیم؟* ۱. لطفا آرامش خودتان را حفظ کنید و زبان بدن و حالت چهره خودتان را در مقابل فرزندانتان تنظیم کنید. ۲. سعی کنید اوضاع خانه و خانواده رو به حالت قبل و آرام و عادی برگردانید و به کارهای روزمره خود بپردازید. ۳. اخبار و گفتگو درباره این مسائل را تا آن جا که میشود جلوی فرزندان انجام ندهید. و خودتان نیز به جای پیگیری دائم اخبار و یا تماسهای تلفنی مکرر در منزل، با نماز و دعا و ارتباط با خدا خودتان را حفظ و آرام نمایید. ۴. یادمان باشد بچه ها اضطراب ما را همچون اسفنج کاملا جذب می‌کنند، پس خیلی مهم است که جلوی فرزندان خودمان را کنترل کنیم، به ویژه حالت چهره ما عادی و آرامش داشته باشد و حتی القائات پریشان و نگران نداشته باشید. ۵. *اصلا نیازی به شرح همه رخدادها برای کودک نیست* و این اشتباه است که ما میخواهیم تا انتهای موضوع را برای کودکان این سنین تعریف کنیم. 👈اگر فرزندمان در جریان قرار گرفت، با طمأنینه و لحنی شجاعانه به او اطمینان خاطر دهید و القا کنید که همه چیز تحت کنترل است ۶. درباره مفاهیم انتزاعی مثل شهادت برای بچه های کوچک تا آنجا که می شود صحبت نکنیم. ۷. در نیمه اول ۷ سال دوم که کودکان هنوز به بلوغ عقلی نرسیده‌اند، صحبت در مورد شهادت بزرگان مشکلی ندارد. ولی همچنان نباید اخبار و شرح حادثه به تفصیل باز شود. بلکه تاکید باید بر جریان خوب و بد و بر انتخاب‌های درست و بهتر [توسط خود ما] متمرکز باشد. 👈 اینکه کودک نسبت به چه کسانی [علاقه و] ارادت بیشتری دارد؟ اینکه کدام رفتارها را می‌پسندد و انتخاب میکند؟ درمورد اینکه چرا ما افرادی را بیشتر دوست داریم می توان سخن گفت و تفکر را فعال کرد. ۸. در سنین نزدیک به بلوغ می توان در مورد دلیل ناراحتی و دلیل اظهار ارادت با فرزندان گفتگو کرد، ویژگی‌های مطلوب را بیان کرد در عین حال در مورد شهادت توضیح داد که به چه معناست. اینکه فردی که شهید است در واقع زنده است و ما را می بیند و همه وقتی می‌میرند، روحشان آزاد می‌شود و افراد مؤمن خوشحال ترند... و مانند این حقایق. 👈هر قدر گفتگو شود و سوالات نوجوان در این دوره در حد خودش جواب داده شود بهتر است. ۹. خوب است کودکان ببینند که والدین و اطرافیان‌ صرفا منفعل نیستند، و مثلا نذری پخش می‌کنند سر سجاده دعا می‌کنند، از خدا می‌خواهند صفات خوب مردمان خوب را داشته باشند، یا قرآن می‌خوانند یا اقدام و فعالیتی در آن رابطه انجام می‌ دهند. [این شیوه، راهکارهای مقابله‌ای سازگارانه و فعال را به کودک می‌آموزاند.] 👈 یک نکته در این جا اهمیت دارد که در مورد کودکانی که در ۷ سال دوم دچار ترس‌های خاصی مثل از دست دادن والدین هستند و از نظر شاکله‌ای دچار حساسیت‌هایی هستند در این زمینه باید با احتیاط بیشتری برخورد کرد. ۱۰. انتقال ترس از آینده یا مقایسه با بچه های غزه ترس و اضطرب بچه ها را بیشتر می کند و قابل فهم و مطابق ساختار فکری کودکان بجهت آمادگی لازم در آینده نخواهد بود و مخرب است ۱۱. سعی کنید بازی های جنبشی و غیر مجازی با بچه ها را بیشتر کنید تا کمتر سراغ گوشی بروند و دسترسی به فضای مجازی را کنترل و کم و تا جای ممکن قطع کنید تا اخبار را از آنجا رصد نکنند. ۱۲. اگر فرزندمان ترسیده و در این باره صحبت می کند، *سریع گذر نکنید،اجازه دهید درباره احساساتش و ترس هایش با شما گفتگو کند و شما بیشتر شنونده باشید و اما لحن و حالات بدن و القا شما مطمئن و آرام باشد.* 🌸 نگران جواب نباشید گاهی یک آغوش گرفتن و گفتن اینکه همه چیز تحت کنترل است مؤثرتر از جوابهای منطقی است عباراتی مثل ما خیلی شجاع و قوی هستیم 💪 برای بچه ها می تونه آرامش بخش باشه😊

شما هم قطعا دوست ندارید فرزندتان #دروغگویی را یاد بگیرد! پس حواستان به نکات زیر باشد: 👇🏻 1. به #وعده هایی که می دهید عمل کنید! وعده های غیرعملی به او ندهید! (اینو بخوری فردا قدت بلند میشه!) 2. از #شوخی های #دروغ گانه بپرهیزید! (تمام شکلاتای دنیا مال پسر منه! ) 3. در مقابل دروغ هایش برخورد قاطع و کدورت آمیز داشته باشید. (وقتی حرفی میزنی که واقعا #حقیقت نداره جدا منو دلخور میکنی) 4. کاستن از رمز و رازهای #بزرگسالانه (جلوی #خاله و #عمه نگو این هفته داریم میریم #مسافرت بگو به خاطر بابام ماهم جایی نمیریم) (کارگاه تربیت پیش از دبستان دکتر #محمدعلی_فیاض_بخش)